Jeszcze do niedawna tarasy na dachach uchodziły za architektoniczny luksus, a zielone dachy w Polsce były rzadkością.
Zielony dach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego
Obecnie trend do adaptacji dachów na tarasy użytkowe i rekreacyjne zyskuje u nas coraz większą popularność. Dzieje się tak nie tylko dlatego, że poszerza się dzięki temu przestrzeń użytkową obiektów oraz zapewnia się użytkownikom piękne widoki, ale także z powodów ekologicznych i ekonomicznych. Zielone dachy także w Polsce zdobywają więc coraz więcej przestrzeni. Jest to zresztą korzystne zarówno dla mieszkańców, którzy mogą cieszyć się zielenią bez konieczności wychodzenia z domu, jak i deweloperów włączających tę przestrzeń do powierzchni biologicznie czynnych w obrębie swojej inwestycji.
– Oczywiście, tak jak ma to miejsce przy wszystkich istotnych założeniach, zdecydowanie lepiej pomyśleć o tym rozwiązaniu w fazie projektowej. Pozwoli to chociażby na przygotowanie od podstaw odpowiedniej konstrukcji pod obciążenia pożądanego rodzaju zieleni lub właściwe opracowanie izolacji. Sadzone rośliny są często wymagające pod względem pielęgnacji i regularnego dostarczania im wody, więc trzeba również przewidzieć odpowiednie systemy nawadniające. Złożoność wyzwań jest zależna od konkretnego przykładu. Natomiast uzyskany efekt ekonomiczny, poprzez zachowanie odpowiedniego bilansu powierzchni biologicznie czynnej, jest wystarczającą rekompensatą dla inwestora – opowiada Paulina Czurak – właścicielka pracowni architektonicznej Ideograf.
Czytaj także: Ogród na dachu płaskim
Miejsce odpoczynku na zielonym dachu w apartamentowcu Star Tower
– Trend do tworzenia przestrzeni zielonych na dachach budynków jest w Polsce stosunkowo nowy. Bardzo daleko nam jeszcze do wykorzystania wszystkich możliwości, które ze sobą niesie. Póki co jest głównie narzędziem pozwalającym, w myśl przepisów planowania przestrzennego, na realizację bardziej intensywnej zabudowy. Ale w rzeczywistości za tym trendem kryje się dużo więcej. W aglomeracjach zmniejsza się ilość przestrzeni zielonych, dlatego architekci wspólnie z inwestorami starają się zagospodarować dachy. Chociaż wykorzystywane są głównie do celów rekreacyjnych, to mają szansę pełnić przynajmniej kilka innych funkcji. Zieleń na dachu, oprócz pozytywnego wpływu na środowisko, stanowi również bardzo skuteczną warstwę zapobiegającą przed przegrzaniem i pękaniem jego konstrukcji. Rozwiązanie to dobrze sprawdza się w przypadku większości apartamentowców i z punktu widzenia mieszkańców jak i inwestorów podnosi wartość inwestycji. – dodaje Wojciech Witek z pracowni Iliard Architecture & Interior Design.
Zielone dachy kryją w sobie wiele rozwiązań technologicznych, które przyczyniają się m.in. do ograniczenia zużycia energii elektrycznej czy emisji hałasu. Dlatego władze miast odnoszą się do tego typu projektów coraz bardziej przychylnie.
– Wśród technologicznych korzyści z pewnością należy wskazać na zwiększenie izolacyjności termicznej, co ma znaczenie dla ogrzewania budynków zimą i chłodzenia latem. Znacznie poprawia się również izolacyjność akustyczna budynku – mówi się o redukcji hałasu rzędu 40dB. Wśród korzyści ekologicznych znajduje się poprawa efektywności zarządzania wodami opadowymi, poprzez właściwości retencyjne zielonych dachów – wyjaśnia Jakub Bladowski z pracowni Roark Studio.
Przeczytaj też: Dachy zielone balastowe
W apartamentowcu Chlebova zielony dach wykorzystany będzie do celów rekreacyjnych
– Zielony dach jest bardziej odporny na uszkodzenia mechaniczne, niepodatny na działanie wiatru, tłumi dźwięki, oraz jest bardziej bezpieczny pod względem pożarowym. Kolejnymi zaletami są kwestie ekologiczne, jak wyłapywanie zanieczyszczeń powietrza czy poprawianie mikroklimatu najbliższego otoczenia – dodaje Paulina Czurak.
W wielu krajach, zdając sobie sprawę z korzyści płynących z projektowania dachów użytkowych, promuje się to rozwiązanie. Na przykład w Niemczech wszyscy, którzy mieszkają w budynku z zielonym dachem, mogą liczyć na ulgi podatkowe. W 2002 r. w największych miastach Szwajcarii wprowadzono obowiązek zazieleniania wszystkich dachów płaskich powstałych w nowych budynkach. Natomiast w niektórych aglomeracjach Stanów Zjednoczonych ustanowiono prawo, zgodnie z którym na każdym budynku użyteczności publicznej musi znajdować się zielony dach (np. ratusz miejski w Chicago).
Ciekawe przykłady zielonych dachów znajdziemy także w Polsce. Najbardziej znane obiekty z tym rozwiązaniem to m.in.: Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, Sąd Najwyższy, Centrum Nauki Kopernik, Opera Białostocka, centrum handlowe Złote Tarasy, Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach.
Obecnie zielone dachy coraz częściej adaptowane są także w inwestycjach mieszkaniowych. Powstaną one m.in. w apartamentowcu Star Tower, budowanym przez Budner Inwestycje w Gdańsku. Na szczycie siedemnastokondygnacyjnego wieżowca powstanie taras widokowy, na którym będą m.in. w urządzenia do ćwiczeń. Podobnie w apartamentowcu Chlebova, powstającym w nowej gdańskiej dzielnicy Młode Miasto, zielony dach zostanie wykorzystany do celów rekreacyjnych.
Wiele wskazuje na to, że zielone dachy już w niedalekiej przyszłości mogą być jednym z najskuteczniejszych i najczęściej stosowanych rozwiązań współczesnych problemów urbanizacyjnych większych aglomeracji. Oprócz walorów estetycznych, rekreacyjnych i ekonomicznych, znacząco wpływają one na poprawę ekologii w przestrzeniach miejskich, co w XXI w. powinno być priorytetem każdej metropolii.
Czytaj także: Zielony dach odwrócony
