Fundamenty specjalistyczne dla realizacji typu mixed-use development na przykładzie rewitalizacji terenu dawnej Fabryki Wódki Koneser.
Tło projektu
Zamawiający zgłosił się z potrzebą kompleksowej realizacji fundamentowania specjalistycznego w rejonie dawnej fabryki wódki Koneser. Obiekt zlokalizowany jest na 5-hektarowej działce w dzielnicy Warszawy – Praga Północ. Bardzo ważnym aspektem tego projektu było oddanie przestrzeni Konesera osobom pieszym i rowerzystom oraz wyeliminowanie ruchu samochodowego. Założeniem projektowym było, aby ulice służył jako element rozrywki. Zamiast samochodów miały powstawać ogródki restauracyjne, miały odbywać się tutaj imprezy plenerowe oraz handel uliczny. Ważne jest, aby pomimo oddania przestrzeni ludziom, mogli oni przyjechać i zaparkować w obrębie Konesera. Jednym z najważniejszych zadań dla wykonawcy fundamentowania było przygotowanie przestrzeni garażu podziemnego, który ma za zadanie pomieścić pond 1200 samochodów.
Zakres prac
- Wykonanie obudowy nowo zaprojektowanego budynku w technologii ścian szczelinowych. Jeden wspólny garaż pod budynkami F, H, O i P
- Wykonanie 3-kondygnacyjnego parkingu podziemnego metodą podstropową
- Wykonanie mikropali kotwiących pod płytą denną
- Wzmocnienie zabytkowego budynku J metodą jet grouting i zabezpieczenie wykopów w jego środku
- Zabezpieczenie wykopu pod budynkiem D poprzez wykonanie ścianki berlińskiej kotwionej
Wyzwania
- Niewielka przestrzeń placu była wolna od zabudowy istniejącymi zabytkami
- Zabezpieczenie głównego budynku
- Nieznaczne, dozwolone, maksymalne dopuszczalne przemieszczenia obudowy nowego budynku ze względu na bliskie sąsiedztwo zabytków
- Zabezpieczenie stateczności i wykonanie dodatkowych wzmocnień fundamentów pod istniejącymi budynkami
- Duży teren budowy/napięty harmonogram prac
- Konieczność pracy dwóch zestawów przeznaczonych do realizacji ścian szczelinowych w tym samym czasie obok siebie
- Praca w ograniczonej skrajni/wewnątrz wrażliwych zabytkowych fasad
Dla istniejących budynków zaprojektowaliśmy palisadę wykonaną metodą jet grouting, która służyła jako zabezpieczenie wykopu z zewnątrz budynku jak i wewnątrz. Skrajnia w starych budynkach była mocno ograniczona, zarówno ta wysokościowa, jak i szerokościowa. Poruszanie się w budynku wymagało dużej precyzji. Elewacja w zabytkowych budynkach została nienaruszona. Jedynym ułatwieniem było to, że konserwator zabytków pozwolił zdjąć dach, ponieważ wymagał on odrestaurowania.
Wybór technologii
W kontekście zabezpieczenia głównego budynku wybraliśmy technologię ścian szczelinowych. Jej zastosowanie było konieczne po to, aby zminimalizować przemieszczenia ścian. Jako dodatkowe zabezpieczenie wybraliśmy rozparcie się stropami rozpierającymi zamiast standardowymi rozporami stalowymi.
Jako zabezpieczenie zabytkowych fasad zastosowaliśmy podbicie fundamentów metodą jet grouting na zewnątrz budynku i w środku. Wnętrze dodatkowo wzmocniliśmy palisadą wykonaną z mikropali. Przez ograniczoną skrajnię wewnątrz konstrukcji mieliśmy niewiele opcji na dobór technologii i sposobu jej wykonania.
Do zabezpieczenia wykopu pod budynek D zaprojektowaliśmy ściankę berlińską, która w sąsiedztwie żurawia musiała być dodatkowo kotwiona.
REALIZACJA
Etapy realizacji prac
- W pierwszym etapie zaczęliśmy prace pod budynkiem J. Tutaj naszym zadaniem było zabezpieczenie wykopu od zewnątrz i wewnątrz budynku, jak również zabezpieczenie stateczności zabytkowej fasady poprzez wzmocnienie fundamentów budynku.
- Następnie zajęliśmy się symultanicznie pracami przy budynkach F, H, O i P, czyli główną obudową wykopu. Zgodnie z sekwencją prac charakterystyczną dla technologii ścian szczelinowych wykonaliśmy murki prowadzące, ściany szczelinowe oraz oczep.
- Następnie wróciliśmy z frontem robót na budynek J, aby wykonać wewnątrz mikropale, które były zabezpieczeniem wykopu pod konstrukcję w środku budynku.
- W tym samym czasie były prowadzone prace związane z wykopem pod głównym budynkiem usytuowanym pomiędzy obiektami F, H, O i P. W trakcie prac ziemnych były wykonywane pale pod słupy tymczasowe, stropy rozpierające. Po realizacji wykopu do poziomu płyty fundamentowej wykonaliśmy mikropale kotwiące, które miały za zadanie zabezpieczenie płyty przed wyporem do góry.
- Na koniec została zrealizowana ścianka berlińska jako zabezpieczenie wykopu pod budynek D.
Niespodzianki
Prace przy fundamentowaniu głównego budynku udało nam się zrealizować w zakładanym terminie. W przypadku zabytkowych budynków przesunęło nam się rozpoczęcie prac ze względu na niespodziankę, jaką napotkaliśmy w tzw. odkrywkach fundamentów. Nie zgadzało się to, co było przedstawione w archiwalnej dokumentacji technicznej, z tym, co zastaliśmy na miejscu. Fundamenty były większe i szersze, niż zakładała dokumentacja. W przekazanych nam dokumentach wskazane było posadowienie wyłącznie na fundamentach ceglanych. Okazało się, że pod nim były jeszcze ogromne ławy kamienne. Ten fakt spowodował konieczność przeprojektowania wcześniejszych założeń. Po naniesieniu zmian sama realizacja prac w tym zakresie przebiegała zgodnie z założonym terminarzem.
Bezpieczeństwo przede wszystkim
Ze względu na pracujące obok siebie trzy brygady, wyzwaniem było zorganizowanie prac w taki sposób, by były one bezpieczne. Soletanche kładzie duży nacisk na bezpieczeństwo, dlatego mimo wielu utrudnień był to jeden z priorytetów, który wymagał od osób nadzorujących budowę oraz planujących pracę wiele uwagi. Koordynacja działań, wyznaczanie stref i szczegółowe planowanie składały się na sukces tej realizacji. Dzień po dniu mieliśmy rozplanowane, gdzie będzie wykonywana dana sekcja, w jakim czasie, jak w danym momencie będą poruszały się samochody, maszyny, jak w tym czasie będzie wytyczony tzw. ciąg pieszy. Wygradzanie stref pracy maszyn po to, aby żaden człowiek nie znalazł się w strefie niebezpiecznej, w kontekście tak dużego placu i pracujących symultanicznie 3 brygad, wymagało to dużej koncentracji.
Kontrola stanu zabytkowych budynków
Dodatkowo oprócz identyfikacji ryzyk i kolizji między poszczególnymi pracami, dużym wyzwaniem była zabytkowa infrastruktura. Przed przystąpieniem do prac dokonaliśmy szczegółowego przeglądu tych budynków pod kątem ich nośności oraz ewentualnych przemieszczeń. Dodatkowo należało dokładnie sprawdzić, czy nie ma jakiś luźnych elementów, które mogłyby w trakcie naszych prac spaść z góry. Kolejnym etapem była bieżąca kontrola stanu fasad w trakcie wykonywania podbicia fundamentowego.
Rewitalizacja zaczyna się od solidnych fundamentów
Uważam, że projekty podobne do Konesera, które oddają pierwszeństwo użytkowania przestrzeni ruchowi pieszo-rowerowemu oraz wkomponowują się i dbają o zabytki, to przyszłość dużych miast. Przede wszystkim ze względu na aspekt ekologiczny. Mniejszy ruch samochodowy to zdrowsze powietrze, ale również większe bezpieczeństwo i swoboda dla użytkowników. Dodatkowo powiększamy tzw. tereny zielone w mieście, a tego oczekują mieszkańcy, nie tylko stolicy. Koneser już w trakcie zdobywania przez inwestora pozwoleń i planowania tej przestrzeni był otwarty na społeczność. Wiele się tu działo. Było kino plenerowe, wiele imprez o charakterze artystycznym, ale i wspierającym tzw. trendy lifestylowe. Festiwale food tracków, imprezy o charakterze handlowym. Obecnie jest to miejsce nieco bardziej uładzone, eleganckie, ale nie straciło moim zdaniem na swoje społecznej funkcji. Mimo oddania tej przestrzeni na poczet wygody użytkowników inwestor nie zapomniał o zmotoryzowanych. 3-poziomowy parking, który pomieści ponad 1200 samochodów z pewnością zaspokoi potrzeby eventowe tego miejsca. Bardzo lubimy takie projekty. Nie tylko dlatego, że czujemy się w nich pewnie ze względu na wcześniejsze doświadczenie, ale również fakt, że bierzemy udział w działaniach, które mają na celu ocalenie od zapomnienia takich miejsc, jak: Browary Warszawskie, stara fabryka Norblinów czy właśnie przestrzeń Centrum Praskiego Koneser, czyli dawnej Warszawskiej Fabryki Wódki Koneser.
FUNDAMENTY W LICZBACH
Ściany szczelinowe
455 m – obwód ściany szczelinowej
5125 m³ betonu
17 m – średnia głębokość ściany szczelinowej
30 dni roboczych (zgodnie z harmonogramem prac)
14 000 m² – plac budowy
Mikropale 40/16 mm
505 sztuk (1 sztuka na 8 m)
4040 – długość mikropali
Pale CFA Ø 600 mm
119 sztuk (pale CFA jak słupy tymczasowe)
952 m – łączna długość
Zbrojenie pali kształtownikami HEB 300
119 sztuk (jeden pal co 9 do 10 m)
4040 mb – łączna długość
Projekt realizowali:
Urszula Tomczak – główny projektant
Przemysław Włodarczyk – projektant
Paweł Świętochowski – kierownik projektu; nadzór nad całością prac
Tomasz Tomczak – nadzór budowy
Ireneusz Duda, Michał Kurzeja – nadzór: technologia jet grouting, mikropale
Tomasz Mindewicz, Leszek Woźniak – majstrowie
Paweł Świętochowski
kierownik Działu Konstrukcji Żelbetowych
Soletanche Sp. z o.o.
ul. Powązkowska 44C
01-797 Warszawa
warszawa@soletanche.pl
gdansk@soletanche.pl
krakow@soletanche.pl
wroclaw@soletanche.pl
