Przedsiębiorcy cenią leasing za lepsze warunki finansowania niż przy kredycie oraz możliwość częstszej wymiany użytkowanych środków.
Wyniki branży leasingowej
W 2016 r. polska branża leasingowa sfinansowała inwestycje o łącznej wartości 58,1 mld zł, przekraczając tym samym wynik z roku 2015 (49,8 mld zł). Równie dobre wyniki polski sektor leasingowy odnotował na początku 2017 r., kiedy łącznie sfinansowano inwestycje o wartości 15 mld zł, przy dynamice rynku na poziomie 12,7% (r/r).
Leasing pozostaje głównym, obok kredytu, zewnętrznym źródłem finansowania inwestycji pracujących w gospodarce. Na koniec 2016 r. łączna wartość aktywnego portfela branży leasingowej w kwocie 105,1 mld zł (97,8 mld zł dla ruchomości i 7,3 mld zł dla nieruchomości) była porównywalna z wartością salda kredytów inwestycyjnych udzielonych firmom przez banki (114,5 mld zł wg stanu na koniec 2016).
Rosnąca rola branży leasingowej w finansowaniu inwestycji, szczególnie firm z sektora MŚP, jest trendem obserwowanym w całej Europie. Z dostępnych badań wynika, że w Europie średnio 23% firm MŚP korzysta z leasingu, w Polsce zaś współczynnik ten wynosi nawet 39% i jest najwyższy wśród krajów UE. Polska jest obecnie szóstym co do wielkości rynkiem leasingu Europie, będąc jednocześnie jedenastą gospodarką w Europie pod względem PKB.
Fot. 1 Struktura klientów firm leasingowych. Dane ZPL na koniec 2016 r.
Dlaczego warto skorzystać z leasingu?
Leasing stanowi popularne źródło finansowania samochodów, maszyn i urządzeń, a także środków transportu ciężkiego. Firmy leasingowe koncentrują się na aktywach, które stanowią główne zabezpieczenie transakcji. Przedsiębiorcy cenią leasing za lepsze warunki finansowania niż przy kredycie oraz możliwość częstszej wymiany użytkowanych środków. Poza tym przedmiot leasingu zarabia na spłatę rat, a uproszczone procedury, polegające na zmniejszeniu liczby i zakresu niezbędnych dokumentów, pozwalają w krótkim czasie uzyskać potrzebne finansowanie. W badaniach często wymieniane są także korzystne regulacje podatkowe, bilansowe oraz elastyczność w korzystaniu z tego instrumentu finansowego. Biorąc pod uwagę dostępność instrumentów finansowych, leasing może okazać się jedyną szansą na sfinansowanie środków trwałych dla przedsiębiorców, którzy dopiero rozpoczęli swoją działalność. Na duży poziom wykorzystania i popularyzacji leasingu pracują sieci mobilnych doradców, którzy są blisko zarówno klientów, dostawców, jak i partnerów biznesowych.
Kto korzysta z usług firm leasingowych?
Branża leasingowa obsługuje głównie sektor mikro i małych firm. Zarówno w Polsce, jak i w całej Europie to właśnie firmy z sektora MŚP stanowią najbardziej istotną grupę przedsiębiorców, z 99,8% udziałem w ogólnej liczbie przedsiębiorstw i 68,9% udziałem w liczbie zatrudnianych pracowników (dane Eurostatu na koniec 2015 r.). Związek Polskiego Leasingu (ZPL) szacuje, że 53% stanowią klienci o rocznych obrotach do 5 mln zł, czyli kwalifikowane jako firmy mikro. Najczęściej leasingowaną kategorią środków trwałych są pojazdy lekkie dla klientów o średniorocznym obrocie do 5 mln zł. Stanowią one 30,9% łącznego finansowania w leasingu (z 25,7% dla samochodów osobowych). Natomiast dla finansowania pożyczką jest to sprzęt rolniczy dla klientów o obrocie do 5 mln zł, z 31-procentowym udziałem w łącznej produkcji firm leasingowych w pożyczce.
Ponad 70% stanowią usługi dla firm o obrotach do 20 mln zł. Grupa ta obejmuje całość firm mikro oraz istotną część firm małych (firmy o obrotach do 10 mln euro). Można przyjąć, że ponad % swoich usług branża leasingowa kieruje łącznie do firm mikro i małych. Pozostali odbiorcy usług to firmy o obrotach powyżej 20 mln zł. Branża leasingowa w marginalnym stopniu finansuje sektor publiczny. Również stosunkowo niewiele klientów indywidualnych korzysta z usług firm leasingowych.
Fot. 2 Struktura finansowania przedmiotów (dane ZPL po I kw. 2017 r.)
Jakie aktywa finansują leasingodawcy?
Eksperci firm leasingowych specjalizują się w zakresie finansowania aktywów. Raport ZPL na temat wyników branży, opublikowany na koniec I kw. 2017 r., pokazuje, że w strukturze finansowania przedmiotów dominują pojazdy osobowe, dostawcze i ciężarowe do 3,5 tony (stanowiące łącznie 44,6%), obok środków transportu ciężkiego, tj.: ciągników siodłowych, naczep/przyczep, pojazdów ciężarowych powyżej 3,5 tony, autobusów, samolotów, statków, środków transportu kolejowego (z łącznym udziałem w rynku na poziomie 28,2%). Kolejną grupą aktywów finansowanych przez branżę są maszyny i inne urządzenia liczone łącznie z IT – udział tego segmentu wynosi 25,7%. Natomiast zaledwie 1,0% stanowią transakcje dotyczące finansowania nieruchomości.
Maszyny w leasingu
Firmy leasingowe, w ramach segmentu maszyn i urządzeń, za pośrednictwem leasingu i pożyczki inwestycyjnej finansują szeroką gamę dóbr ruchomych. Należy wyróżnić m.in. sprzęt budowlany, maszyny rolnicze, maszyny poligraficzne, maszyny do produkcji tworzyw sztucznych i obróbki metali, maszyny do przemysłu spożywczego, sprzęt medyczny, inne maszyny i urządzenia czy IT.
W 2016 r. finansowanie maszyn i urządzeń pozostawało pod dużym wpływem okresu przejściowego między kolejnymi perspektywami finansowymi ze środków unijnych. Część segmentów odnotowała ujemną, a część dodatnią dynamikę wzrostu. Na plusie były m.in. transakcje dotyczące finansowania sprzętu medycznego (dynamika: +15,4% r/r), sprzętu budowlanego przy wartości nowych kontraktów na poziomie 2 mld (dynamika: +5,6% r/r) czy maszyn do produkcji tworzyw sztucznych i obróbki metali (dynamika: +2,2% r/r). Natomiast gorsze wyniki dotyczyły finansowania maszyn rolniczych, poligraficznych czy maszyn dla przemysłu spożywczego. W rezultacie w całym roku 2016 transakcje dotyczące maszyn i innych urządzeń (liczone łącznie z IT) odnotowały ujemną (-3,4-procentową dynamikę (r/r), przy wartości nowych umów na poziomie 15,3 mld zł. Początek 2017 r. przyniósł odwrócenie negatywnego trendu. W I kwartale br. branża zanotowała pierwszy od roku wzrost w zakresie finansowania maszyn i innych urządzeń. Omawiany segment wyróżnił się 23-procentowym wzrostem, przy łącznej wartość nowych kontraktów na poziomie 3,9 mld zł. Na tak dobry wynik wpływ miał m.in. rosnący w ostatnich miesiącach poziom finansowania maszyn rolniczych i budowalnych. Ta ostatnia kategoria w ciągu trzech pierwszych miesięcy roku zanotowała 20-procentowy wzrost, dzięki sfinansowaniu inwestycji o wartości 440 mln zł.
Prognoza na rok 2017
Eksperci Związku Polskiego Leasingu prognozują 16,5-procentową dynamikę branży leasingowej na koniec tego roku. Oznacza to, że firmy leasingowe w 2017 r. mogą udzielić 67,7 mld zł łącznego finansowania. Analizy przygotowane przez Marcina Nieplowicza, dyrektora ds. statystyki i monitorowania rynku ZPL, zakładają, że dynamika rynku w 2017 r. będzie zgodna z prognozowanym wzrostem inwestycji prywatnych i scenariuszem rozwoju gospodarczego kraju. Prognozowany rozwój rynku w zrównoważony sposób będzie się opierał na pojazdach lekkich, ze względu na znaczny popyt krajowy i korzystne przepisy fiskalne, pojazdach ciężkich (za sprawą wymiany starego taboru samochodowego na nowe pojazdy spełniające wymagania normy Euro 6 określającej dopuszczalne wartości emisji spalin oraz ze względu na utrzymujący się wzrost eksportu) oraz finansowaniu maszyn. Co istotne, oczekiwane przyspieszenie wzrostu gospodarczego w 2017 r. oraz start funduszy unijnych z perspektywy finansowej na lata 2014-2020 spowodują, że finansowanie maszyn stanie się ważnym i stabilnym motorem rozwoju branży leasingowej.
Rosnąc średniorocznie o 16,8%, w latach 2012-2016 branża leasingowa sfinansowała inwestycje polskich firm o wartości 217 mld zł. Zakładając średnioroczne tempo wzrostu rynku leasingu w Polsce na poziomie 8% w latach 2017-2021, w okresie najbliższych pięciu lat (tj. do roku 2021) polskie firmy leasingowe sfinansują inwestycje o wartości ok. 360 mld zł. To istotny wkład w rozwój i modernizację polskich firm, a w konsekwencji wzrost PKB.
Związek Polskiego Leasingu to organizacja reprezentująca 90% rynku leasingu w Polsce, zrzeszająca 30 firm: leasingowych, świadczących usługi wynajmu oraz Polski Związek Wynajmu i Leasingu Pojazdów. Związek jest aktywnym członkiem Leaseurope, organizacji, w której skład wchodzi 46 związków z 33 krajów Europy.
Andrzej Sugajski
dyrektor generalny Związku Polskiego Leasingu
