Centralny Port Komunikacyjny ma być węzłem przesiadkowym, który zintegruje transport lotniczy, kolejowy i drogowy. Jak będzie wyglądał ten wielki obiekt? Przedstawiamy nowe WIZUALIZACJE.
Spółka Centralny Port Komunikacyjny oraz Ambasada Wielkiej Brytanii już po raz drugi zaprosiły architektów do udziału w warsztatach, których celem było przygotowanie wstępnych koncepcji architektonicznych dla CPK. Nowe propozycje przygotowały biura projektowe Woods Bagot, Populous i KPF.
Centralny Port Komunikacyjny – propozycja pracowni KPF
Architekci z tego biura pracowali m.in. przy planowaniu lotnisk w Abu Dhabi, Amsterdamie i Seulu. Przy tworzeniu koncepcji dla CPK przyjeli oni założenie, że odległość między centralną częścią lotniska a najbardziej oddalonymi bramkami lotniskowymi nie może być zbyt duża. Czas odpraw i przesiadek powinien być jak najkrótszy. Dlatego też zaproponowali terminale w kształcie trójkątów: większy w ramach pierwszego etapu budowy CPK, a drugi, mniejszy jako etap drugi (jeśli będzie takie zapotrzebowanie w przyszłości).
Poprzez krótszy bok trójkątny terminal byłby połączony z planowaną stacją kolejową linii dużych prędkości łączącej Warszawę, CPK i Łódź (docelowo także Poznań i Wrocław). Zdaniem KPF, czas dojazdu i płynność przesiadek z pociągu do samolotu i odwrotnie może zadecydować o sukcesie nowego lotniska.
Architekci zaprojektowali wnętrze terminalu CPK jako przestronną i pełną światła halę z przezroczystym dachem. Na jego szczycie umieścili pomarańczowe świetliki o nieregularnym kształcie, przywołujące na myśl polski bursztyn. We wnętrzu terminala proponują umieszczenie drzew i donic z roślinnością. To elementy, które mają "odstresować" pasażerów i uprzyjemnić oczekiwania na samolot.
Koncepca Centralnego Portu Komunikacyjnego według Populous
Projektanci z londyńskiego biura Populous uważają, że Centralny Port Komunikacyjny ma być „lotniskiem-miastem”. Pracownia powołuje się na swoje doświadczenia z projektowania elementów lotnisk Changi w Singapurze i De Gaulle’a w Paryżu, ale także na projekty stadionowe, np. obiekty sportowe na Olimpiadę w Londynie w 2012 r.
W koncepcji Populousa podróż przez lotnisko rozpoczyna się w momencie, gdy podróżni wysiadają z pociągu na zintegrowanej z terminalem stacji kolejowej, ulokowanej na najniższej kondygnacji węzła. Hale odlotów i przylotów, salony business lounge itd. znajdują się najwyżej, podczas gdy środkowe piętra mają być częściowo otwarte na zewnątrz, tworząc przestrzeń publiczną nawiązującą miejscami do elementów polskiej architektury.
Zobacz: Centralny Port Komunikacyjny – inne koncepcje architektoniczne
Przyjeżdżający na lotnisko będą mieli wybór: udać się bezpośrednio do kontroli bezpieczeństwa albo zostawić bagaż i korzystać z licznych atrakcji „lotniska-miasta” umieszczonych także w części ogólnodostępnej, przed strefą zastrzeżoną portu.
Do wyboru będą miejsca do relaksu i wypoczynku (jak centrum SPA i masażu, czy wygodne miejsca do czytania), sportu (siłownia i basen), ale też do pracy i spotkań biznesowych, które będą mogły odbywać się np. w lotniskowych salkach konferencyjnych. W strefie rozrywki lotniska dostępne będą rozwiązania cyfrowe, interaktywne i VR (w ramach rzeczywistości wirtualnej), np. platformy do gier e-sportowych.
Projektanci zapowiadają przemyślane ulokowanie przestrzeni handlowych, w których znajdą się sklepy z różnych branż, z e-witrynami i możliwością zakupów w sieci. W tej strefie miałyby się znaleźć także restauracje z widokiem na pas startowy i otwartymi tarasami. W przestrzeni terminalu architekci z Populous zaplanowali także miejsa dla rodzin z dziećmi (m.in. wewnętrzne i zewnętrzne place zabaw).
Centralny Port Komunikacyjny według Woods Bagot
Architektom z tej pracowni przyświeca hasło: „Lotnisko przyszłości nie zostało jeszcze zaprojektowane”. Przewidują np., że w przyszłości kontrola bezpieczeństwa może przebiegać zupełnie inaczej niż dzisiaj (np. odbywać bez potrzeby zatrzymywania się przy bramkach – za pośrednictwem specjalnych skanerów przy wejściu na lotnisko). Oznacza to, że koncepcja portu lotniczego powinna być elastyczna, modułowa i umożliwiać adaptację projektu przyszłego lotniska np. pod kątem nowych technologii.
Architektów Woods Bagot zachwycił polski krajobraz i zmieniająca się wraz z kolejnymi porami roku przyroda. W ich koncepcji w terminalu pojawiły się charakterystyczne sufity nawiązujące do wyglądu pni drzew i przywołujące na myśl polski las. Według architektów, w rejonie portu ma powstać park z ławkami, ze ścieżkami do spacerów, do jazdy na rowerze i na rolkach. Szklane ściany terminala mają pozwolić na podziwianie zielonych przestrzeni dookoła lotniska i relaks przed podróżą.
Jak twierdzą projektanci, przy tworzeniu koncepcji ważna jest unikalność miejsca. Dlatego ich zdaniem terminal Portu Lotniczego Solidarność powinien podkreślać gościnność Polski, a więc być otwarty nie tylko dla podróżnych, ale także dla odwiedzających, którzy przyszli na lotnisko, żeby spędzić na nim czas, zjeść posiłek, spotkać się ze znajomymi czy zrobić zakupy.
Zobacz: Lotnisko Daxing w Pekinie z nowinkami technologicznymi
Centralny Port Komunikacyjny – zaawansowanie prac przy projekcie i finansowanie (stan na wrzesień 2019)
W ramach planowania lotniska spółka CPK zakończyła I etap konsultacji strategicznych, czyli uzgodnień definicji portu lotniczego w ramach Programu CPK z partnerami branżowymi inwestycji (przewoźnikami, zarządcami infrastruktury, firmami handlingowymi, operatorami cargo, firmami spedycyjnymi, dostawcami paliw itd.). Wpłynęło ponad tysiąc uwag i propozycji dotyczących infrastruktury planowanego lotniska, m.in. obsługi samolotów, pasażerskiej, bagażowej, cargo, zaplecza technicznego itd. W efekcie powstał 350-stronicowy brief stategiczny, który do końca października 2019 r. będzie konsultowany w ramach bardziej szczegółowych uzgodnień. Liczba podmiotów, które biorą udział w konsultacjach zwiększyła się, a zainteresowani mogą zgłaszać się poprzez dokonanie rejestracji na stronie internetowej spółki.
Założenia dotyczące lotniska opiniują także przewoźnicy lotniczy. Pod koniec maja 2019 r. został powołany przez Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych (IATA) we współpracy z CPK Komitet Konsultacyjny (Airport Consultative Committee – ACC), który pomoże w zaplanowaniu nowego lotniska. Pierwsze spotkanie odbyło się 18 lipca 2019 r w Warszawie. IATA zaprosiła do Komitetu wszystkich zainteresowanych przewoźników. Oprócz linii dotychczas operujących z Lotniska Chopina oraz innych sieciowych przewoźników, są to również tzw. linie niskokosztowe i cargo.
W sierpniu spółka Centralny Port Komunikacyjny ogłosiła pierwszy duży przetarg kolejowy: na inwentaryzacje przyrodnicze dla nowych linii kolejowych prowadzących do Portu Lotniczego Solidarność. Umowa na te prace zostanie podpisana jesienią 2019 r.. Szacowana wartość zamówienia to ponad 26 mln zł. Inwentaryzacje są niezbędne na etapie pozyskiwania decyzji środowiskowych, które poprzedzają uzyskanie decyzji lokalizacyjnej i pozwolenia na budowę.
W ramach części kolejowej CPK prowadzone są Regionalne Konsultacje Strategiczne, czyli wstępne uzgodnienia przebiegu „szprych” z wojewodami, marszałkami i prezydentami w siedmiu województwach: śląskim, małopolskim, świętokrzyskim, podkarpackim, lubelskim, warmińsko-mazurskim i podlaskim. W lipcu i sierpniu 2019 r. takie spotkania odbyły się m.in. w Warszawie, Łodzi, Poznaniu i Wrocławiu.
Na przełomie 2019 i 2020 r. CPK planuje wskazać doradcę strategiczno-technicznego, czyli międzynarodowy podmiot z doświadczeniem inwestycyjnym w zakresie projektowania, budowy i zarządzania portami przesiadkowymi. Zadaniem doradcy będzie bieżąca współpraca ze spółką i jej wsparcie merytoryczne na każdym etapie realizacji projektu. Na początku przyszłego roku spółka CPK zleci plan generalny Portu Lotniczego Solidarność, czyli tzw. master plan. Będzie on zawierał m.in.: prognozy ruchu lotniczego, zwymiarowanie planowanej infrastruktury CPK i wstępny plan jej ulokowania, szczegóły etapowania budowy i ostateczny model biznesowy nowego portu lotniczego.
W lipcu 2019 r. spółka CPK otrzymała rządowe dofinansowanie (300 mln zł), co jest efektem objęcia nowych udziałów przez Skarb Państwa. Według rządu CPK jest projektem strategicznym dla rozwoju Polski i jednocześnie opłacalną inwestycją. Według raportu PwC z kwietnia 2019 r., polski rynek lotniczy ma jeden z największych potencjałów wzrostu w całej Europie, a budowa hubu pod Warszawą jest uzasadniona m.in. prognozami ruchu i zakładaną stopą zwrotu. Według opracowania Baker McKenzie i Polityki Insight z maja 2019 r., powstanie CPK może przynieść Polsce od 4 do 7 proc. wzrostu PKB.
Centralny Port Komunikacyjny