Czy wykonywanie i przebudowa urządzeń melioracji wodnych szczegółowych wymaga pozwolenia na budowę? Wyjaśniamy wątpliwości.
Artykuł 29 ust. 2 pkt 9 Prawa budowlanego stanowi: Pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na: (…) wykonywaniu i przebudowaniu urządzeń melioracji wodnych szczegółowych. Zakres urządzeń melioracji wodnych szczegółowych był zdefiniowany też w art. 73 prawa wodnego (starego) ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. W obowiązującej ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne w art. 197 ust. 1 urządzenia te zostały określone jako „urządzenia melioracji wodnych” bez przymiotnika szczegółowych. Powstaje zatem pytanie dotyczące art. 29 ust. 2 pkt 9 – do jakich urządzeń ma on zastosowanie.
Polecamy: Urządzenia wodno-melioracyjne i drenaże. Kompendium
Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 9 ustawy – Prawo budowlane (Pb) pozwolenia na budowę nie wymaga m.in. wykonywanie robót budowlanych polegających na wykonywaniu i przebudowie urządzeń melioracji wodnych szczegółowych. Urządzenia melioracji wodnych szczegółowych zdefiniowane były w ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Pw), w której wskazano, że zaliczają się do nich: 1) rowy wraz z budowlami związanymi z nimi funkcjonalnie, 1a) drenowania, 2) rurociągi o średnicy poniżej 0,6 m, 3) stacje pomp do nawodnień ciśnieniowych, 4) ziemne stawy rybne, 4a) groble na obszarach nawadnianych, 5) systemy nawodnień grawitacyjnych i ciśnieniowych, o ile służą one regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności produkcyjnej gleby, ułatwienia jej uprawy oraz ochronie użytków rolnych przed powodziami.
Melioracje wodne szczegółowe. Fot. stock.adobe / robert6666
Sprawdź: Woda wyzwaniem w planowaniu miast
Przepisy ustawy z 2001 r. Pw przestały obowiązywać z dniem 1 stycznia 2018 r., czyli w momencie gdy w życie weszła ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne. W art. 197 tego aktu zamieszczono analogiczny katalog urządzeń (odstąpiwszy od definiowania średnicy rurociągów) i określono je po prostu jako „urządzenia melioracji wodnych”. Jednocześnie nie uwzględniono zmiany ustawy Pb, w której pozostało odniesienie do urządzeń melioracji szczegółowych, co faktycznie może powodować problemy interpretacyjne. Literalne rozumienie obowiązującego w niezmienionym brzmieniu art. 29 ust. 2 pkt 9 Pb prowadzi bowiem do wniosku, że wyartykułowane w nim zwolnienie nie znajduje w ogóle zastosowania do urządzeń melioracyjnych, gdyż obecnie nie definiuje się takiego rodzaju urządzeń jako „urządzenia melioracji wodnych szczegółowych”. Pozostawienie tego rodzaju nieznajdującego zastosowania przepisu z pewnością nie było intencją racjonalnego ustawodawcy. W miejsce wykładni gramatycznej zasadne będzie zatem zastosowanie wykładni celowościowej, uwzględniającej pierwotne brzmienie przepisów i wynikający z nich charakter analizowanego zwolnienia. Jego istotą jest uproszczenie procedury administracyjnej w przypadku wykonywania prac związanych z funkcjonowaniem urządzeń służących polepszeniu zdolności produkcyjnej gleby i ułatwieniu jej uprawy, a zatem urządzeń mających znaczenie dla działalności rolniczej.
Powyższe potwierdza fakt, że zgodnie z ustawą z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw treść analizowanego art. 29 ust. 2 pkt 9 ustawy – Prawo budowlane ulegnie zmianie, otrzymując brzmienie: 9) wykonywaniu i przebudowie urządzeń melioracji wodnych, a zatem przepis ten zostanie dostosowany do przepisów Pw. Powyższa nowelizacja została opublikowana w Dzienniku Ustaw pod pozycją 2170 i weszła w życie 23 listopada 2019 r.
Odpowiada Joanna Antoniak
Czytaj: Utrzymanie kanałów i rowów melioracyjnych
Sprawdź: Produkty budowlane
