Firma Rekma Sp. z o.o. istnieje od 1998 r. i wykonuje m.in.: bitumiczne oraz mechaniczno-asfaltowe dylatacje mostowe, naprawy spękań, uszkodzeń i cięcie nawierzchni, rowkowanie nawierzchni, oferuje sprzedaż mas zalewowych i sprzętu do prac drogowych.
Wyroby budowlane mogą być wprowadzone na rynek krajowy, jeżeli są zgodne z polską normą (PN) lub krajową aprobatą techniczną oraz zostały poddane ocenie zgodności i oznaczoneznakiem budowlanym B. Aprobata techniczna nie jest dokumentem dopuszczającym wyrób budowlany do obrotu.
Urządzenia dylatacyjne w obiektach mostowych
Szczeliny albo przerwy dylatacyjne w obiektach mostowych są miejscami, w których koncentrują się wszystkie negatywne oddziaływania wpływające na konstrukcję. Są to oddziaływania zarówno dynamiczne kół pojazdów, woda płynąca po jezdni oraz klimatyczne, czyli zmiany temperatury otoczenia, a także zamarzanie i rozmarzanie wody. Zabezpieczenie obiektu mostowego przed tymi czynnikami wymaga montowania w strefach szczelin urządzeń dylatacyjnych, czyli specjalnie wykonanych konstrukcji.
Zapewniają one:
– swobodne przemieszczenia krawędzi szczeliny dylatacyjnej
– niezakłócony ruch pojazdów lub osób przez tę przerwę w konstrukcji obiektu
– odprowadzenie wody ze strefy szczeliny dylatacyjnej i zabezpieczenie elementów konstrukcji obiektu mostowego przed działaniem wody.
W budowlach mostowych są stosowane dylatacje zbudowane z różnych materiałów i w oparciu o odmienne zasady konstrukcyjne. Wybór urządzenia jest uzależniony od przemieszczeń, które mogą je obciążyć. Gdy przesunięcia krawędzi szczeliny dylatacyjnej są niewielkie, tzn. nie przekraczają 40 mm (±20 mm) można skonstruować takie ich zabezpieczenia, które są całkowicie schowane w nawierzchni asfaltowej. W przypadku większych przemieszczeń konieczne jest wbudowywanie innych urządzeń dylatacyjnych.
Dylatacje asfaltowe
Wśród zabezpieczeń szczelin dylatacyjnych największą popularność zyskały w Polsce dylatacje asfaltowe nazywane dawniej bitumicznymi, które są wykonywane ze specjalnie dobranego kruszywa oraz asfaltowej masy zalewowej.
Dylatacje te były najbardziej znane na rynku dzięki, m.in.: umiarkowanej cenie, dużej szczelności, niskiej emisji hałasu, prostocie wykonania oraz łatwości naprawy.
Wbudowanie mostowych urządzeń dylatacyjnych, w tym asfaltowych, powinno być wykonywane przez wyspecjalizowane firmy, ponieważ konieczne jest bardzo dokładne przestrzeganie reżimów technologicznych.
Gwarancje prawidłowego montażu dylatacji daje tylko wykonawca, który uzyskał dla swojego wyrobu krajowy certyfikat zgodności z odpowiednią aprobatą techniczną, wydany przez IBDiM.
Wprowadzenie wyrobów budowlanych do obrotu
Wyrób budowlany definiuje art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2003 r. Nr 207 oraz z 2004 r. Nr 6, poz. 41), natomiast wprowadzanie wyrobów budowlanych na rynek polski regulują ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. z 2004 r. Nr 92, poz. 881 ze zm.) oraz Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wymagań, jakie powinny spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie zgodności, a także sposobu oznaczania wyrobów budowlanych oznakowaniem CE1 (Dz.U. z 2004 r. Nr 195, poz. 2011).
W rozumieniu powyższych przepisów konieczne jest opracowanie odpowiednich specyfikacji technicznych dla wszystkich wyrobów budowlanych oraz sprawdzanie ich zgodności. W UE podstawowymi dokumentami będącymi specyfikacjami technicznymi dla wyrobów budowlanych są europejskie normy zharmonizowane (EN h – zharmonizowane2), które są obowiązujące we wszystkich krajach lub w przypadku ich braku – aprobaty techniczne. Dla niektórych produktów nie ma norm, dlatego Komisja Europejska wydała mandaty na ich opracowanie, a także wytycznych do europejskich aprobat technicznych.
W obecnym stanie prawnym dla asfaltowych urządzeń dylatacyjnych nie ma norm zharmonizowanych, wytycznych do opracowania europejskich aprobat technicznych, jak też i europejskich aprobat technicznych.
Oprócz wspomnianej wyżej „europejskiej” ścieżki wprowadzania wyrobów budowlanych na rynek jest też ścieżka „krajowa”.
Mogą one być wdrożone na nasz rynek, jeżeli są zgodne z polską normą (PN) lub krajową aprobatą techniczną oraz zostały poddane ocenie zgodności i oznaczone znakiem budowlanym B. Krajowe aprobaty techniczne dla wyrobów budowlanych udziela kilka upoważnionych instytutów naukowo-badawczych. Dla każdego z nich ustalono określony obszar budownictwa, w którym obowiązują udzielane przez ten instytut aprobaty.
W przypadku mostowych urządzeń dylatacyjnych aprobaty techniczne wydaje IBDiM.
Aprobata techniczna IBDiM jest specyfikacją techniczną (w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym), określającą wymagania techniczne dla wyrobu, którym jest mostowe urządzenie dylatacyjne.
Aprobata techniczna nie jest dokumentem dopuszczającym wyrób budowlany do obrotu. Jest dokumentem odniesienia, specyfikacją określającą jaki powinien być produkt. Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. Nr 92, poz. 881), aby wyrób mógł być wprowadzony do obrotu konieczne jest sprawdzenie jego zgodności z aprobatą, wydanie deklaracji zgodności z aprobatą techniczną i oznaczenie znakiem budowlanym.
W przypadku mostowych urządzeń dylatacyjnych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. oceny zgodności wyrobu z aprobatą techniczną dokonuje producent, stosując system oceny zgodności 1.
Może on wystawić krajową deklarację zgodności z aprobatą techniczną, jeżeli akredytowana jednostka certyfikująca (IBDiM) wydała certyfikat zgodności wyrobu na podstawie:
– zadania producenta:
– zakładowej kontroli produkcji
– uzupełniających badań próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, prowadzonych przez producenta zgodnie z ustalonym planem badań
– zadania akredytowanej jednostki:
– wstępnego badania typu
– wstępnej inspekcji zakładu produkcyjnego i zakładowej kontroli produkcji
– ciągłego nadzoru, oceny i akceptacji zakładowej kontroli produkcji.
Wydawanie aprobat technicznych oraz krajowych certyfikatów zgodności
Aprobaty techniczne dla wyrobów budowlanych przeznaczonych do stosowania w inżynierii komunikacyjnej są udzielane przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania.
IBDiM przeprowadza postępowanie aprobacyjne na wniosek producenta wyrobu. W przypadku, gdy w wyniku tego działania przydatność produktu do stosowania w inżynierii komunikacyjnej zostanie oceniona pozytywnie jest przyznawana aprobata techniczna na okres 5 lat.
Krajowe certyfikaty zgodności dla wyrobów budowlanych przeznaczonych do stosowania w inżynierii komunikacyjnej są udzielane przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. Prowadzeniem postępowań certyfikacyjnych w IBDiM zajmuje się Dział Certyfikacji Wyrobów, który ma Certyfikat Akredytacji jednostki certyfikującej wyroby Nr AC 052, wydany przez Polskie Centrum Akredytacji. Jest to jedyna w kraju jednostka certyfikująca wyroby, która w swoim zakresie akredytacji ma mostowe urządzenia dylatacyjne. Dział Certyfikacji Wyrobów przeprowadza postępowanie certyfikacyjne na wniosek producenta wyrobu, które ma na celu:
– sprawdzenie zgodności informacji podanych we wniosku ze stanem faktycznym oraz ocenę możliwości stabilnej produkcji wyrobu
– sprawdzenie zgodności wyrobu i systemu zakładowej kontroli produkcji z wymaganiami odpowiedniej aprobaty technicznej.
W trakcie tego przedsięwzięcia jest prowadzona inspekcja zakładu produkcyjnego i zakładowej kontroli produkcji. W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku jest wydawany dla wyrobu krajowy certyfikat zgodności, który jest ważny przez 3 lata. Raz w roku jest przeprowadzany audyt w nadzorze nad certyfikatem, który ma na celu:
– sprawdzenie zgodności informacji podanych we wniosku ze stanem faktycznym oraz ocenę możliwości stabilnej produkcji wyrobów
– sprawdzenie sposobu wykorzystania krajowego certyfikatu zgodności
– sprawdzenie przestrzegania ustaleń umowy o nadzorze nad krajowym certyfikatem zgodności
– sprawdzenie zgodności wyrobu i systemu zakładowej kontroli produkcji z wymaganiami odpowiedniej aprobaty technicznej.
Lista krajowych certyfikatów zgodności oraz aprobat technicznych wydanych przez IBDiM jest dostępna na stronie internetowej www.ibdim.edu.pl.
dr inż. Krzysztof Germaniuk
IBDiM
inż. Dariusz Kania
mgr inż. Krzysztof Szczęch
Rekma Sp. z o.o.
Spis literatury
1. Germaniuk Krzysztof, Gajda Tomasz, Dreger Barbara, Warunki stawiane urządzeniom dylatacyjnym w kontekście udzielania aprobat technicznych, Seminarium: Łożyska i urządzenia dylatacyjne, Politechnika Warszawska, Związek Mostowców RP, księga pokonferencyjna, s. 69-100, Warszawa 2006
2. Germaniuk Krzysztof, Gajda Tomasz, Połączenia urządzeń dylatacyjnych z konstrukcją mostu, referat na Seminarium: Łożyska i urządzenia dylatacyjne, Politechnika Warszawska, Związek Mostowców RP, księga pokonferencyjna, s. 101-116, Warszawa 2006
1 CE – znak utworzony z pierwszych liter słów Commune Européenne (Wspólnota Europejska)
2 Nie wszystkie normy europejskie EN są normami zharmonizowanymi. Status normy zharmonizowanej nadaje normie CEN na podstawie mandatu udzielonego przez Komisję Europejską i Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu.
REKMA Sp. z o.o.
ul. Szlachecka 7
32-080 Brzezie
tel./faks 12 633 59 22,12 397 52 20
rekma@rekma.pl
www.rekma.pl
