Samowola budowlana jest zjawiskiem powszechnie występującym w branży budowlanej w naszym kraju. Do tego typu działań dochodzi częściej w budownictwie kubaturowym, jednak także w zakresie budownictwa komunikacyjnego samowole budowlane są coraz częściej wykrywane. Ucieczką od problemu samowoli, oprócz realizacji przedsięwzięć budowlanych zgodnie z prawem, jest możliwość legalizacji, która nie jest procesem łatwym ani tanim.
Wyrażenie „samowola budowlana” brzmi dosyć poważnie i u przeciętnego Kowalskiego będącego inwestorem przy budowie domu jednorodzinnego może wzbudzać niepokój i nerwowość. Najczęstszą przyczyną takiej reakcji jest brak wystarczającej świadomości prawnej oraz wiedzy w zakresie: zdefiniowania samowoli budowlanej, jej następstw i możliwości „wyprostowania” powstałej sytuacji w aspekcie formalno-prawnym. Niejednokrotnie jednak samowola budowlana jest zaplanowanym działaniem, w ramach którego inwestor z pełną premedytacją łamie prawo, licząc jednocześnie na brak wykrycia oraz reakcji ze strony odpowiednich organów. W obu przypadkach konsekwencje podjętych działań sprzecznych z przepisami są takie same i zarówno niewiedza, jak i wyrachowanie karane są w ten sam sposób. Co ważne, samowolą budowlaną może być zarówno realizacja nowej inwestycji od podstaw (np. budowa domu jednorodzinnego) bez wymaganych zgód i pozwoleń, jak i rozbudowa, przebudowa lub remont istniejącego obiektu w sposób, który powoduje kolizję z obowiązującymi przepisami, a jednocześnie wymaga pozwolenia na budowę lub dokonania zgłoszenia prac budowlanych.
W dalszej części artykułu:
Czym jest samowola budowlana?
Procedury legalizacyjne samowoli budowlanej
Legalizacja samowoli budowlanej dróg wewnętrznych – studium przypadku
Cały artykuł dostępny jest w numerze 3/2024 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”
inż. Przemysław Rokitowski
CGR Biuro Ekspertyz Drogowych
>>> Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego
>>> Kontrole 5-letnie budynku – termin i zakres
>>> Kontrola inwestycji budowlanych przez PINB
>>> Ekspertyza budowlana w przypadku wykrytych nieprawidłowości
