Całkowity wzrost kosztów materiałów, wyrobów i urządzeń użytych przy realizacji obiektów kubaturowych w ciągu 2015 r. nie przekroczył 1%.
Rok 2015 był kolejnym rokiem korzystnym dla inwestorów realizujących przedsięwzięcia budowlane. Bogaty wybór materiałów budowlanych zarówno polskich, jak i zagranicznych, utrzymująca się konkurencyjność wśród ich producentów i dostawców, a co za tym idzie przyjęta przez nich polityka dystrybucyjna hurtowych ilości materiałów, wyrobów i urządzeń, niższe niż zazwyczaj notowania surowców na rynkach światowych przełożyły się na atrakcyjną dla zamawiających ofertę ze strony wykonawców budowlanych.
Tym bardziej ciekawą, że obok wspomnianych wyżej czynników na poziom wynagrodzeń za roboty budowlane mają wpływ również niskie czynniki cenotwórcze stosowane przez wykonawców, tj. stawki robocizny kosztorysowej i wskaźniki narzutów, oparte nie na rzetelnej kalkulacji kosztów ponoszonych przez firmę, lecz przyjęte według obranej przez wykonawcę strategii. Do takich zabiegów niewątpliwie przyczynia mniejsza się liczba zamówień w budownictwie oraz trudne warunki ich pozyskania.
© BillionPhotos.com – Fotolia.com
Powróćmy jednak do tematyki cen materiałów budowlanych w minionym roku, ponieważ to one mają największy udział w kosztach realizacji inwestycji. Udział kosztów materiałów budowlanych szacuje się na poziomie powyżej 50% wszystkich kosztów budowy. Od doboru materiałów, wyrobów i urządzeń zależy jakość i standard obiektu, a w ślad za tym wysokość środków finansowych, które zmuszony jest wydatkować zamawiający. Po określeniu poziomu kosztów, wynagrodzeń i warunków realizacji inwestycji najbardziej oczekiwana i pożądana przez inwestora oraz wykonawcę jest sytuacja, w której zmiany cen materiałów na rynku są mało znaczące. Takie właśnie sprzyjające okoliczności dla prowadzenia robót budowlanych miały miejsce w roku 2015.
Tabl. 1 Wskaźniki zmian wartości materiałów użytych przy realizacji obiektów kubaturowych
Rodzaj obiektu i stanu |
Wskaźnik zmian [%] w okresie IV kw. 2013 – IV kw. 2014 |
Wskaźnik zmian [%] w okresie IV kw. 2014 – IV kw. 2015 |
BUDYNKI JEDNORODZINNE |
||
Konstrukcja obiektu |
-1,72 |
0,49 |
Wykończenie |
-0,19 |
-0,03 |
Instalacje |
2,68 |
2,45 |
Ogółem obiekt |
-0,19 |
0,81 |
BUDYNKI WIELORODZINNE |
||
Konstrukcja obiektu |
-0,8 |
0,25 |
Wykończenie |
0,04 |
-0,48 |
Instalacje |
3,52 |
3,45 |
Ogółem obiekt |
0,33 |
0,69 |
Przeprowadzone badania i analizy wykazały, że globalny wzrost kosztów materiałów, wyrobów i urządzeń użytych przy realizacji obiektów kubaturowych w ciągu ostatniego roku nie przekroczył jednego procenta, w związku z czym można mówić jedynie o niewielkiej tendencji wzrostowej. Prezentowane zmiany w 2015 r. na tle zmian, które miały miejsce rok wcześniej, określono w drodze kalkulacji kosztorysowej kilkudziesięciu obiektów kubaturowych budownictwa jedno- i wielorodzinnego, dla których wyznaczono roczne wskaźniki zmian wartości materiałów budowlanych.
Wyniki zestawiono w tabl. 1. Porównanie zachodzących zmian na przestrzeni dwóch ostatnich lat wskazuje na nieco większą dynamikę zmienności cen materiałów w 2015 r. niż w roku 2014, chociaż i tak nieznaczną w porównaniu z latami 2006-2008. W 2015 r producenci i dostawcy materiałów przeznaczonych do wznoszenia konstrukcji obiektów budowlanych podnieśli ceny, chcąc tym samym zrekompensować obniżki, które miały miejsce w 2014 r., natomiast producenci i dostawcy materiałów wykończeniowych wyraźnie walczą o rynek odbiorców. Z kolei ceny materiałów elektrycznych, a również w większości sanitarnych niezmiennie drożeją, o czym świadczą przedstawione dane.
Tabl. 2 Ceny materiałów w IV kwartale (lata 2010-2015)
|
W minionym okresie na uwagę zasługują m.in. ceny stali. Mimo rosnącego popytu na stal, jak również rosnącej produkcji stali, ceny w 2015 r. spadały. Ta tendencja spowodowana była zarówno tanią rudą, węglem i koksem, jak również rywalizacją producentów i konkurencją z dostawcami tanich wyrobów stalowych z Rosji, Ukrainy, Białorusi i Chin. Europejscy producenci stali wskazują, że jedną z przyczyn ich mniejszej konkurencyjności w stosunku do partnerów ze wschodu jest konieczność przestrzegania restrykcyjnych norm środowiskowych z zakresu emisji dwutlenku węgla, a w ślad za tym wyższe koszty produkcji. Jak wskazują najświeższe badania, w styczniu i lutym 2016 r. w dalszym ciągu spadają ceny kształtowników i blach, a producenci oferują szczególnie atrakcyjne warunki przy zakupie większego tonażu stali i płatnościach gotówkowych.
Obniżki surowców miały również wpływ w 2015 r. na ceny asfaltów drogowych, które spadły o 30- 40%, oraz emulsji asfaltowych drogowych, przy których notowano spadki 24-33%, co znalazło swoje przełożenie w cenach jednostkowych robót w drogownictwie.
W grupie materiałów mających wpływ na obniżenie kosztów w budownictwie znalazły się również wszelkiego rodzaju kruszywa budowlane (piaski, żwiry, pospółki, kruszywa łamane – spadki cen od -3% do nawet -14% przy kruszywach łamanych), płyty styropianowe (ok. -3%), płyty poliuretanowe (ok. -18%), cementy (od -3% do nawet -8% w zależności od gatunku), tarcica (kilka procent).
Tabl. 3 Wskaźniki ruchu cen obiektów kubaturowych w poszczególnych latach w stosunku do roku minionego
Rodzaj obiektu |
Wskaźniki zmian cen [%] |
ROK 2010 |
|
Budynki jednorodzinne |
-1,1 |
Budynki wielorodzinne |
-1,5 |
ROK 2011 |
|
Budynki jednorodzinne |
2,2 |
Budynki wielorodzinne |
2,0 |
ROK 2012 |
|
Budynki jednorodzinne |
0,7 |
Budynki wielorodzinne |
0,1 |
ROK 2013 |
|
Budynki jednorodzinne |
-0,9 |
Budynki wielorodzinne |
-1,9 |
ROK 2014 |
|
Budynki jednorodzinne |
0,26 |
Budynki wielorodzinne |
0,08 |
ROK 2015 |
|
Budynki jednorodzinne |
0,69 |
Budynki wielorodzinne |
0,42 |
Z kolei producenci przewodów i kabli nie musieli mocno zabiegać o swój rynek. W roku 2015 ceny przewodów miedzianych wzrosły od 11% do 13%, przewodów i kabli aluminiowych od 8% do 10%. Przy rurach do wody, gazu, kanalizacyjnych nie odnotowano wyraźnych tendencji ze względu na rodzaj tworzywa, przykładowo: ceny rur polietylenowych wzrosły o 6%, przy jednoczesnym spadku cen rur z PVC zewnętrznych kielichowych i wzroście cen rur z polietylenu sieciowanego.
Na poparcie ogólnych danych w tabl. 2 zaprezentowano ceny wybranych materiałów budowlanych notowane na przestrzeni pięciu ostatnich lat.
W jaki sposób zmiany cen materiałów budowlanych w roku 2015 znalazły swoje odbicie w cenach obiektów kubaturowych przy wzroście stawki robocizny kosztorysowej na poziomie od 1,5% do 2% i praktycznie niezmienionych wskaźnikach narzutów, obrazuje tabl. 3. Dla porównania zestawiono również dane z ubiegłych lat. Przeprowadzone analizy wskazują, że ruch cen obiektów w minionym roku był wyższy niż w 2014 r., lecz nie- sięgający jednego procenta. Niższa wartość użytych do budowy materiałów wykończeniowych zrekompensowana została wyższą wartością materiałów instalacyjnych i kosztami robocizny.
Renata Niemczyk
Artykuł opracowano na podstawie notowań firmy ORGBUD-SERWIS Sp. z o.o.