Uniwersytet w Southampton w Wielkiej Brytanii wzbogacił się w 2008 r. o nowoczesny budynek Mountbattena dla Wydziału Elektroniki i Informatyki (ECS) oraz Centrum Badań Optoelektronicznych (ORC), prowadzących specjalistyczne badania w dziedzinie nanotechnologii i fotoniki.
Budynek Mountbattena powstał w miejscu obiektu zniszczonego w 2005 r. przez pożar. Nowy budynek jest czterokondygnacyjny, ma konstrukcję betonową szkieletową i jest energooszczędny (m.in. dzięki zastosowaniu ogniw słonecznych) – zużywa o 65% energii mniej niż podobne budynki tego typu.
Oprócz tradycyjnych sal seminaryjnych i pokojów biurowych budynek (nosi imię lorda Louisa Mountbattena) ma ponad 800 m2 pomieszczeń typu „clean room”, czyli o kontrolowanych parametrach środowiskowych, pozbawionych w maksymalnym stopniu zanieczyszczeń (pyłu i kurzu), bakterii, oparów chemicznych, celem uzyskania jak najbardziej sterylnego środowiska. Powietrze do sterylnych pomieszczeń mieszczących specjalistyczny i bardzo drogi sprzęt do prac nad obiektami nanotechnologicznymi jest tłoczone przez specjalny układ filtrów, filtrowaniu podlega także powietrze wewnątrz pomieszczeń, zaś pracownicy wchodzą do „clean rooms” przez śluzy powietrzne. Wszystkie pomieszczenia sterylne mogą być oświetlane światłem naturalnym. Ponieważ badania przeprowadzane w nanoskali wymagają środowiska wolnego od drgań, projektanci zastosowali odpowiednie rozwiązania, poprzedzone m.in. wykonaniem badań modelowych.
Fot. Andy Vowles
Budynek Mountbattena pomieścił także laboratoria do badań optycznych nanomateriałów i te właśnie badania zainspirowały architektów (spółka Jestico + Whiles) do umieszczenia wzorów na elewacji przypominających fraktale.
W 2009 r. budynek Mountbattena otrzymał prestiżową nagrodę z Royal Institute of British Architects (RIBA), przy czym podkreślano piękne „proste, dynamiczne formy” konstrukcji.
Więcej na: http://www.ecs.soton.ac.uk/about/mountbatten.php
Fot. Peter Cook
Nanotechnologia zajmuje się strukturami o rozmiarach od 0,1 do 100 nanometrów, czyli na poziomie pojedynczych atomów i cząsteczek. Od lat 70-tych na rozwój nanotechnologii wydano na świecie prawie bilion dolarów. Budownictwu nanotechnologia oferuje materiały o zupełnie nowych, niespotykanych wcześniej właściwościach – np. niezwykle wytrzymałe, ultralekkie spieki metali, farby i tynki o szczególnych właściwościach (bardzo odporne na brud, np. samoczyszczące się tynki, których nanopory są mniejsze niż cząstki brudu i osadzanie się cząstek zanieczyszczeń jest bardzo utrudnione).
Krystyna Wiśniewska
Fot. Andy Vowles