Besonders viele Schwierigkeiten haben polnische Bauingenieure und Bauarbeiter mit fachspezifischen Vokabeln aus dem Bereich der modernen Baustoffe.
Die wenigen umfangreichen Worterbucher enthalten alle nutzlichen Worter und Abkurzungen, deshalb sprechen wir heute uber solche dynamische Wachstumsbranche wie Werkstoffe im Bauwesen.
Kunststoffe sind hochmolekulare, vorwiegend organische Stoffe, die entweder synthetisch oder durch Umwandlung von Naturstoffen gewonnen werden[1].
Die ersten Kunststoffe entstanden im XIX. Jahrhundert mit der chemischen Umwandlung von Naturprodukten wie Zellulose und Rohkautschuk zu Celluloid und Naturgummi.
Heutzutage finden Kunststoffe im Bauwesen eine sehr breite Anwendung als Isolation (Warme-, Feuchte-, Schall-, und Korrosionsschutz), Bauwerksabdichtung, Rohrleitungen, Bindemittel fur mineralische und organische Stoffe, Kunstharze, Kleber, Leime, Hilfsstoffe fur die Bauausfuhrung (Schalungen), Profile, tragende Elemente, Bauteile fur Spielplatzgerate, Elastomerlager, GFK-Bauteile (Glasfaserverstarkte-Bauteile), Membrantragwerke, Folien, Seile, Behalter, Halbzeuge, Vliese, Geotextile, Lichtkuppeln, Scheiben (auch schusssicher), durchsichtige Gehause, Fugenbander, Platten, Schaumstoff, Trennmittel, in
der Produktion von Fugenmassen, Bodenbelagen, Lacken, Klebstoffen und Spachtelmassen und viel mehr. Mit Kunststoffen kann man dichten und dammen, isolieren und reparieren, verbinden und schutzen, attraktive Designs ermoglichen und kostbare Naturressourcen sparen. Kunststoffe haben das Bau- en und die Architektur geradezu revolutioniert.
Kunststoffe haben voneinander abweichende Eigenschaften. Allgemeine technische Merkmale der meisten Kunststoffe sind:[2]
- geringe Dichte und Warmeleitfahigkeit,
- groBe Zugfestigkeit, geringer Elastizitatsmodul,
- groBe Temperaturdehnung,
- groBe Diffusionsdichtigkeit und chemische Bestandigkeit,
- groBes elektrisches Isolationsvermogen,
- ausgepragte Temperaturabhangigkeit des mechanischen Verhaltens,
- Brennbarkeit. Nur wenige Kunststoffe sind unbrennbar, viele jedoch schwer entflammbar,
- gut einfarbbar,
- niedrige zulassige Gebrauchstemperatur.
Werkstoffe machen das Bauen nachhaltiger. Sie sind leichter als Baurohstoffe und ihr Transport verbraucht weniger Energie. Als Beispiel nehmen wir die Wasserleitung. Kunststoffrohre sind sicherer, biologisch stabiler und dauernder als Metallrohre. Es gibt ja auch Meinungsverschiedenheiten. Seit langem werden die Dammstoffe okologisch diskutiert. Die Warmedammung spart viel Warmeenergie, doch die Herstellung der geschaumten Kunststoffe wie Polystyrol ist energieintensiv. Dennoch werden Werkstoffe immer besser, die Hersteller verzichten allmahlich auf gefahrliche Zusatze und die Branche ist sehr flexibel und innovativ.
mgr germ., inż. ochr. środ. Inessa Czerwińska
dr inż. Ołeksij Kopyłow (ITB)
Literatur:
1. Dipl.-Ing. Frauke Beckert, Werkstoffe im Bauwesen I, Kunststoffe, Universitat Stuttgart Institut fur Werkstoffe im Bauwesen, Stuttgart, 2000.
2. Dr.-Ing. K.-Ch. Thienel , Bauchemie und Werkstoffe des Bauwesens Chemie organischer Baustoffe – Kunststoffe, Institut fur Werkstoffe des Bauwesens Fakultat fur Bauingenieur- und Vermessungswesen, Munchen, 2011.
[1] Dr.-Ing. K.-Ch. Thienel, Bauchemie und Werkstoffe des Bauwesens Chemie organischer Baustoffe – Kunststoffe, Institut fur Werkstoffe des Bauwesens Fakultat fur Bauingenieur- und Vermessungswesen, Munchen, 2011.
[2] Wie oben.
Vokabeln:
die Abdichtung-en – uszczelnianie, izolacja
abweichend – odmienny
das Bindemittel – spoiwo
der Bodenbelag -belage – wykładzina podłogowa
dammen – tłumić, izolować
einfarben – barwić, farbować
energieintensiv – energochłonny
das Gehause – obudowa
das Halbzeug-e – prefabrykat
das Harz-e – żywica
der Kleber – klej
der Kunststoff, Werkstoff-e – tworzywo sztuczne
das Lager – łożysko
der Leim-e – klej wodny
die Leitung-en – instalacja
die Lichtkuppel-n – świetlik
nachhaltig – zrównoważony
der Naturstoff-e – tworzywo naturalne
der Rohstoff-e – surowiec naturalny
die Schalung-en – deskowanie, szalunek
der Schaumstoff-e – pianka
die Spachtelmasse-n – kit
das Tragwerk-e – konstrukcja nośna
verbinden – łączyć
vorwiegend – przeważnie
der Zusatz -Zusatze – dodatek
Foto. 1 Klettergeruste aus Kunststoff
Tłumaczenie
Tworzywa sztuczne w budownictwie
Szczególnie wiele trudności mają polscy inżynierowie i pracownicy budowlani ze słownictwem specjalistycznym z zakresu nowoczesnych materiałów budowlanych. Nieliczne rozbudowane słowniki zawierają wszystkie przydatne słowa i skróty, dlatego dzisiaj porozmawiamy o tak dynamicznie rozwijającym się sektorze przemysłu budowlanego jak tworzywa sztuczne.
Tworzywa sztuczne są to wysokomolekularne, głównie organiczne substancje, które są syntetycznie wyprodukowane lub przekształcone z naturalnych materiałów.
Pierwsze tworzywa sztuczne pojawiły się w XIX wieku w wyniku przeróbki chemicznej produktów naturalnych, takich jak celuloza i surowa guma do celuloidu i kauczuku naturalnego.
W naszych czasach tworzywa sztuczne znajdują w budownictwie bardzo szerokie zastosowanie jako materiały izolacyjne (ocieplenie, ochrona przed wilgocią, hałasem i korozją), budowlane materiały uszczelniające, rurociągi, spoiwa do materiałów mineralnych i organicznych, żywice syntetyczne, kleje, kleje wodne, materiały pomocnicze do przeprowadzenia prac budowlanych (szalunki), profile, elementy nośne, elementy do budowy placów zabaw, łożyska elastomerowe, wyroby budowlane z fiberglassu, membranowe przekrycia, folie, liny, zbiorniki, prefabrykaty, włókniny, geowłókni- ny, świetliki, szyby (również kuloodporne), przezroczyste obudowy, taśmy dylatacji, płyty, materiały piankowe, smary szalunkowe, materiały do produkcji fug, wykładzin podłogowych, lakierów, klejów i kitów, i wiele więcej.
Przy pomocy tworzyw sztucznych można uszczelniać i tłumić, izolować i naprawiać, łączyć i chronić, uatrakcyjniać wzornictwo i oszczędzać cenne zasoby naturalne. Tworzywa sztuczne wręcz zrewolucjonizowały budownictwo i architekturę.
Tworzywa sztuczne mają odmienne właściwości. Wspólne parametry techniczne większości tworzyw sztucznych są następujące:
- niska gęstość i przewodność cieplna,
- wysoka wytrzymałość na rozciąganie, niski współczynnik sprężystości,
- duża rozszerzalność cieplna,
- odporność na dyfuzję i duża odporność chemiczna,
- wysoka izolacyjność elektryczna,
- wyraźny wpływ temperatury na właściwości mechaniczne,
- palność. Niektóre tworzywa sztuczne są niepalne, ale wiele palnych i łatwopalnych,
- łatwo się barwią,
- niska dopuszczalna temperatura eksploatacji.
Materiały sztuczne sprawiają, że budownictwo staje się bardziej zrównoważone. Są lżejsze od materiałów naturalnych i ich transport zużywa mniej energii. Jako przykład podamy instalacje wodociągowe. Rury z tworzyw sztucznych są bardziej bezpieczne, stabilniejsze biologicznie i trwalsze niż rury metalowe. Istnieją również kontrowersje. Od dawna jest poddawana dyskusji ekologiczność materiałów izolacyjnych. Izolacja oszczędza dużo energii cieplnej, ale produkcja spienionych tworzyw sztucznych, takich jak polistyren, jest energochłonna. Niemniej jednak tworzywa sztuczne są coraz lepsze, producenci stopniowo rezygnują z niebezpiecznych dodatków i przemysł ten jest bardzo elastyczny i innowacyjny.
