Nowoczesna bryła nawiązująca swym wyglądem do żagla, nadająca lekkości przeszklona elewacja oraz funkcjonalna przestrzeń dla podróżnych – tak wygląda nowy dworzec Olsztyn Główny.
Dworzec Olsztyn Główny powstał z dofinansowaniem ze środków unijnych z Programu Operacyjnego Polska Wschodnia. To czwarty w historii Dworzec Główny w Olsztynie. Pierwszy wzniesiono w 1872 r., w trakcie budowy linii z Torunia do ówczesnej granicy państwa. Drugi powstał w latach 1945–1948 poprzez przebudowę ruin spalonego poprzednika, natomiast trzeci w latach 1969–1971. Dzięki właśnie zakończonej inwestycji powstał nowoczesny, dostosowany do potrzeb wszystkich pasażerów budynek dworca oraz reprezentacyjna przestrzeń przed nim integrująca kolej z miejskimi środkami transportu. Niezwykle ważnym aspektem inwestycji była budowa nowego tunelu pod dworcem i peronami, który łączy, dotychczas rozdzielone torami, dwie części miasta.
Dworzec Olsztyn Główny został wzniesiony na planie trapezu, z przeszkloną fasadą nadającą całej konstrukcji lekkości. Wyglądem – w zamyśle architektów – przypomina żagiel, co jest nawiązaniem do charakteru Warmii i Mazur. Uwagę zwraca elewacja frontowa dworca, na której znalazł się wielkoformatowy zegar, a tuż pod nim – zgodnie z zaleceniami konserwatora zabytków – pochodzący z poprzedniego dworca neon „Dworzec Kolejowy”. Zabytkowy, podświetlany napis o długości ponad 18 m, składający się z 12 liter o wysokości 123 cm każda, został poddany renowacji. To nie jedyny element historyczny, który znalazł się w nowym budynku – w holu dworca możemy zobaczyć również przeniesioną z poprzedniego dworca mozaikę oraz tablicę z historią dworca.
Nowy budynek składa się z trzech kondygnacji: podziemnej i dwóch nadziemnych. Przestrzeń obsługi podróżnych zajmuje łącznie dwie kondygnacje. W podziemiu zaprojektowano pomieszczenia kas biletowych, toalety oraz strefę podróżnego, natomiast na parterze – hol z dostępem do poczekalni oraz strefę dla rodziców z dziećmi. Na obu piętrach znajdują się także lokale handlowe. Drugą kondygnację naziemną zajmą pomieszczenie biurowe. W budynku dworca zapewnione zostały lokale dla kolejowych spółek i organizacji, takich jak Straż Ochrony Kolei, WARS, TK Telekom, PKP Intercity i POLREGIO. Natomiast w części podziemnej znajduje się przejście prowadzące na perony i dalej w kierunku dzielnicy Zatorze. Olsztyn Główny jest całkowicie pozbawiony barier architektonicznych i w pełni przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Dzięki zastosowaniu wielu rozwiązań technicznych oraz systemów inteligentnego zarządzania budynkiem Olsztyn Główny stał się niskoemisyjny i energooszczędny. Na dachu budynku zaprojektowano największą spośród wszystkich dworców kolejowych w Polsce instalację fotowoltaiczną, składającą się łącznie z 746 sztuk paneli o łącznej mocy minimalnej 276 kwP. Natomiast w samym budynku zamontowano wentylację z odzyskiem ciepła oraz energooszczędne oświetlenie wykonane w technologii LED, a także system zarządzający instalacjami i urządzeniami oraz optymalizujący zużycie energii cieplnej, elektrycznej i wody.
Metamorfozę przeszła również przestrzeń przed dworcem. Zaprojektowano ją jako reprezentacyjny plac miejski przecięty ciągami pieszymi z pochylniami i schodami prowadzącymi do przejścia podziemnego, które przechodzi pod dworcem i łączy się z poziomem -1 budynku. Po jego zachodniej stronie jest parking naziemny z łącznie 58 miejscami postojowymi. Po wschodniej stronie placu zlokalizowana jest wiata rowerowa dla 80 jednośladów. Natomiast w centralnej jego części znajduje się przestrzeń rekreacyjna z powierzchniami zielonymi oraz miejscami do siedzenia.
Na zmodernizowanej stacji Olsztyn Główny przebudowane zostały cztery perony. Zadaszone perony mają antypoślizgową nawierzchnię, są na nich ławki, nowe oświetlenie, gabloty informacyjne oraz czytelne oznakowanie, ułatwiające poruszanie się po stacji. O odjazdach pociągów informują wyświetlacze.
Łatwiejszy dostęp do kolei zapewnia przebudowane przejście podziemne z windami i schodami ruchomymi, prowadzącymi na perony. Przejście jest szersze, wyższe oraz dłuższe o 100 m i łączy stację z osiedlem Zatorze, gdzie przy ul. Marii Zientary-Malewskiej powstało nowe wejście ze schodami i windą. W sumie na stacji wymieniono 28 km torów oraz 116 rozjazdów, po których ruch pociągów prowadzony jest z nowej nastawni z nowoczesnymi urządzeniami komputerowymi. Modernizację przeszła także towarowa część stacji, którą przystosowano do ruchu cięższych i dłuższych pociągów. Jest również więcej zelektryfikowanych torów do obsługi składów towarowych, które mogą być prowadzone lokomotywami elektrycznymi, a nie spalinowymi.
Budowa nowego dworca Olsztyn Główny to jedna z największych inwestycji PKP S.A. w ramach Programu Inwestycji Dworcowych. Jej koszt to 97 mln zł brutto. Wykonawcą robót budowlanych był Torpol S.A., natomiast dokumentację projektową opracowała pracowania architektoniczna TPF Sp. z o.o. z Warszawy. Modernizacja stacji zrealizowana przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., dofinansowana ze środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia, kosztowała ok. 565 mln zł brutto.
Źródło: PKP S.A.
Przeczytaj też:
Dworzec Częstochowa Główna z wykonawcą
Inwestycja CPK w Łodzi. Jest wykonawca tunelu Kolei Dużych Prędkości
