Elewacje wentylowane zyskują w Polsce coraz większe uznanie, głównie ze względu na swoją funkcjonalność oraz różnorodność w projektowaniu architektonicznym zewnętrznych okładzin. Są częstszym wyborem firm działających na naszym rynku ze względu na swoją prostotę i szybkość w projektowaniu, atrakcyjność wizualną oraz łatwość montażu.
Elewacje wentylowane jako nowoczesna alternatywa dla tradycyjnych elewacji mokrych zapewniają znaczną oszczędność energii, redukując jej zużycie nawet o 40%. Ponadto minimalizują ryzyko pęknięć materiałów elewacyjnych, które mogą wystąpić w wyniku osiadania budynku. Zastosowanie tego typu systemów elewacyjnych zapewnia efektywną ochronę głównej ściany budynku oraz utworzenie bariery dźwiękoszczelnej skutecznie izolującej wnętrze od zewnętrznego hałasu. W niniejszym artykule przedstawiono definicje, zalety, wady, wymagania i elementy składowe elewacji wentylowanych.
Elewacje wentylowane – definicja, zalety, wady
Elewacja wentylowana jest innowacyjnym rozwiązaniem technicznym w dziedzinie budownictwa, stosowanym do obudowy ścian zewnętrznych, które charakteryzuje nie tylko funkcjonalność, ale również estetyczny wygląd. System elewacji wentylowanej jest zbudowany z zewnętrznej okładziny elewacyjnej, mocowanej mechanicznie lub adhezyjnie do podkonstrukcji, często określanej jako ruszt. Ruszt jest zazwyczaj wykonany z trwałych materiałów, takich jak drewno lub metal, i montowany do ściany zewnętrznej budynku za pomocą konsol. Umożliwiają one regulację, co jest istotne, zwłaszcza gdy ściana zewnętrzna nie jest idealnie równa.
>>> Elewacje wentylowane ze stali
>>> Elewacje wentylowane z zastosowaniem okładzin włóknisto-cementowych I
>>> Elewacje wentylowane z zastosowaniem okładzin włóknisto-cementowych II
>>> Elewacje wentylowane z wykorzystaniem elementów okładzinowych
>>> Ocieplenie elewacji wentylowanej w konstrukcji szkieletowej: najczęstsze błędy i jak im zapobiec
Elewacje wentylowane stanowią obecnie jedną z najbardziej zaawansowanych metod docieplenia budynków, ciesząc się popularnością zarówno w nowym budownictwie, jak i przy modernizacji starszych konstrukcji. Ich działanie opiera się na wykorzystaniu wełny mineralnej jako izolacji termicznej, która przylega bezpośrednio do ściany, zapewniając doskonałe właściwości izolacyjne i zdolność do szybkiego wysychania. Warstwę ochronną stanowią płyty elewacyjne montowane na pionowych listwach drewnianych lub profilach stalowych bądź aluminiowych, tworząc wraz z wełną szczelinę wentylacyjną dla optymalnego przepływu powietrza. Schemat elewacji wentylowanej przedstawiono na rys.
Rys. Schemat elewacji wentylowanej. Rys. autora
Kluczowym atutem systemu jest przesunięcie punktu rosy z masy ściany na zewnętrzną warstwę izolacji, co pozwala na ciągłe odwadnianie izolacji za pomocą powietrza przepływającego przez kanalik wentylacyjny. Dzięki temu nawet w surowych warunkach klimatycznych, występujących np. w Skandynawii [1], elewacje wentylowane wykazują niezawodność i trwałość.
Zastosowanie elewacji wentylowanych w budynkach mieszkalnych, blokach wielorodzinnych oraz obiektach użyteczności publicznej przynosi wiele korzyści. Przeniesienie punktu rosy na zewnątrz muru zwiększa efektywność cieplną budynku, hamuje korozję zbrojenia, zapobiega wietrzeniu zewnętrznych warstw muru i umożliwia uzyskanie idealnie płaskiej ściany.
Dla mieszkańców elewacje wentylowane oznaczają zdrowsze środowisko życia dzięki utrzymaniu naturalnej wilgotności w pomieszczeniach i łatwości regulacji temperatury. Izolacja akustyczna zapewnia dodatkowy komfort, a suche ściany eliminują ryzyko rozwoju pleśni i grzybów, co jest szczególnie istotne dla alergików.
Z perspektywy architekta elewacje wentylowane oferują szerokie możliwości kształtowania wyglądu budynku, pozwalając na pokrycie nierówności podłoża i tworzenie efektownych, plastycznych fasad. Możliwość wykorzystania różnorodnych materiałów i technik montażowych sprawia, że ma on niemal nieograniczone pole do eksperymentów wizualnych, co wpływa na wartość estetyczną oraz funkcjonalną projektowanego obiektu.
Dodatkowo elewacje wentylowane zapewniają znaczące korzyści estetyczne. Równy i spójny wygląd elewacji może być dostosowany do różnorodnych preferencji stylistycznych, co pozwala wyróżnić budynek na tle innych. Szeroka gama dostępnych materiałów i technik montażowych umożliwia realizację projektów o unikalnym charakterze – od nowoczesnych, minimalistycznych fasad po bardziej tradycyjne, eleganckie wykończenia [1].
W dalszej części artykułu:
Zalety elewacji wentylowanych
Wady elewacji wentylowanych
Elewacje wentylowane – wymagania techniczne
Elementy elewacji wentylowanych
Tab. Rodzaje okładzin stosowanych w elewacjach wentylowanych
Cały artykuł dostępny jest w numerze 1/2025 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.
dr inż. Łukasz Zawiślak
Politechnika Wrocławska, ORCID: 0000-0003-2828-5899; IMC Projekt sp. z o.o.
Literatura
1. C.L. Reig, R.B. Dale, T.T. Reolid, S.B. Conde, Advantages and conditioning factors of ventilated façades with respect to the basic building requirements (TBC), „Qualicer”, 2010, s. 2–13.
