Beton komórkowy dzięki niskiej gęstości, a co za tym idzie lekkości i łatwości w obróbce, to jeden z najlepszych materiałów do budowy ścian działowych. Nie obciąża stropów, poddaje się wszelkim zmianom aranżacji wnętrz.
Bloczki z betonu komórkowego to już sprawdzony materiał do budowy ścian zewnętrznych z powodu swojej jednej z najistotniejszych właściwości – dobrej izolacyjności termicznej. Znaczna porowatość betonu komórkowego powoduje, że stawia bardzo duży opór na drodze ucieczki ciepła przez ścianę. Ta jego szczególna właściwość przyćmiła inne, zwłaszcza te, które powodują, że jest to materiał świetnie sprawdzający się do wznoszenia wszelkiego rodzaju ścian wewnętrznych – w tym ścian działowych i przepierzeń. Duże formaty dostępnych na rynku bloczków z betonu komórkowego pozwalają na szybkie wznoszenie przegród, znacznie sprawniej od innych technologii.
Dzielenie przestrzeni
Obok ścian konstrukcyjnych ściany działowe stanowią najważniejsze w kształtowaniu przestrzeni budynku przegrody. Z powodu funkcji głównie samonośnej nie przenoszą obciążeń ze stropu czy wyższych kondygnacji – często się zapomina, że one również stanowią o komforcie mieszkania czy pracy w pomieszczaniu, a na etapie budowy są istotnym elementem w budżecie inwestycji.
Idealna ściana działowa to taka, która jest lekka i nie obciąża znacząco konstrukcji, bo każde dodatkowe kilogramy wymagają większej nośności stropów, co podwyższa koszty budowy. Dla deweloperów istotne są też gabaryty – im cieńsza ściana działowa, tym większa powierzchnia użytkowa. Z kolei dla użytkowników ważne są aspekty funkcjonalne: wytrzymałość ścian (np. na uszkodzenia mechaniczne), izolacyjność akustyczna, łatwość w zmianie układu ścian przy reorganizacji funkcjonalnej mieszkania, a także aspekty estetyczne (równa powierzchnia lub ciekawy kształt ściany). Praktycznie we wszystkich tych aspektach świetnie sprawdza się beton komórkowy, nierzadko znacznie lepiej niż ceramika czy sucha zabudowa.
Po pierwsze: lekkość
Przy planowaniu ścianek działowych warto używać materiałów lekkich, a zarazem wytrzymałych. Obciążenie konstrukcji stropów, szczególnie istniejących np. drewnianych, ma czasem decydujący wpływ na wybór technologii. Polacy od lat stawiają, szczególnie w przypadku już istniejących mieszkań, na suchą zabudowę – ściany z płyt gipsowo-kartonowych. Jednak pod względem lekkości atrakcyjnie prezentują się bloczki z betonu komórkowego. Są one – dzięki niskiej gęstości betonu komórkowego (ok. 600 kg/m3) i porowatej strukturze – średnio o 60% lżejsze niż inne materiały ścienne (silikaty, ceramika). Ale nawet w obrębie samego betonu komórkowego dostępne są produkty o jeszcze niższej gęstości, np. bloczki Ytong Interio wykonane z lekkiej odmiany betonu komórkowego mają gęstość 500 kg/m3, dzięki czemu obciążenie stropów jest nawet o 10-15% mniejsze w porównaniu ze ścianami z zazwyczaj stosowanych bloczków odmiany 600. Masa ścian wzniesionych z najlżejszych bloczków wynosi jedynie 70-80 kg/m2.
Lekkość materiału to nie tylko mniejsze obciążenie stropu, ale i mniejsze obciążenia dla murarzy, co przekłada się na szybszą pracę, a to dla inwestorów istotny czynnik zmniejszający koszty robocizny, która w przypadku domów jednorodzinnych stanowi zazwyczaj ok. 1/3 kosztów inwestycji.
Po drugie: tempo
Szybkie tempo budowy ścianek działowych z betonu komórkowego to istotna zaleta. Beton komórkowy jest jednym z najekonomiczniejszych materiałów budowlanych. Inne technologie wznoszenia ścian bywają bardziej pracochłonne, np. ściany z płyt gipsowo-kartonowych, wymagają wielu prac związanych najpierw z montażem konstrukcji profili, potem z wypełnieniem ściany i ich wykończeniem. Lekkie bloczki z betonu komórkowego są łatwe i w murowaniu, i w obróbce. Przycinanie bloczków do ścian działowych o niewielkich grubościach nie wymaga specjalistycznego sprzętu, wystarczy zwykła piła widiowa.
Bloczki z betonu komórkowego klei się zazwyczaj na cienką spoinę poziomą – umożliwia to wysoka dokładność wymiarowa produkowanych elementów. Wiele odmian bloczków (np. systemów Ytong, Solbet, HCH) ma system łączenia na pióro i wpust, dzięki czemu nie trzeba wykonywać pionowej spoiny, co dodatkowo skraca czas murowania. Producenci prześcigają się w tworzeniu nowych rozwiązań, które przyspieszają prace murarskie. Wprowadzane są wielkowymiarowe elementy, tak aby zużycie bloczków na metr kwadratowy było jak najmniejsze. Przykładem takiego systemu jest Ytong Interio, który składa się z bloczków o wymiarach 399 x 599 x 115 mm; murowanie tymi bloczkami, które dodatkowo mają pióro i wpust, jest pięć razy krótsze niż stawianie ścianek w technologii suchej zabudowy.
Im większe elementy, tym szybsze wznoszenie ścianek działowych. Pod tym względem jedne z największych elementów oferuje system Ytong Panel – pojedynczy panel ma grubość 75 lub 100 mm, szerokość 598 mm i wysokość 2200-3000 mm, a więc odpowiadającą wysokości kondygnacji. Innym czynnikiem przemawiającym za betonem komórkowym w kontekście tempa prac budowlanych jest prostota wykończenia wymurowanej ściany. Bloczki z betonu komórkowego z powodu specyfiki produkcji to jedne z najdokładniejszych wymiarowo produktów murowych. Budowanie z nich nie wymaga więc przykrywania nierówności grubym tynkiem. Zazwyczaj wystarcza cienka – grubości 10-15 mm (minimalnie 8 mm) – warstwa tynku gipsowego. Niektóre produkty dostępne na rynku (np. Ytong Panel) umożliwiają bezpośrednie nakładanie gładzi polimerowych, farb strukturalnych, a nawet papierowych tapet. Można do nich przyklejać płytki ceramiczne, bez tynku wyrównawczego. Nie wykonując tynków, ogranicza się wprowadzanie wilgoci do pomieszczeń, a prace wykończeniowe trwają krócej.
Po trzecie: dowolność kształtowania
Ścianki działowe murowane z bloczków z betonu komórkowego dają duże pole do popisu dla wyobraźni projektantów, bloczki to materiał wdzięczny do obróbki. Dają się łatwo przycinać, nawiercać, szlifować i wykańczać. Z bloczków można swobodnie kształtować wszelkie kształty: od krzywizny aż po łuki, które urozmaicają wnętrze domu czy mieszkania. co więcej, z bloczków można wymurować nawet meble – regały na książki, szafki kuchenne czy łazienkowe, a nawet ozdobną obudowę kominka. W miękkim betonie komórkowym można praktycznie rzeźbić. Ścianom z bloczków można nadawać dowolną wysokość, kształt, co wyróżnia je od mniej elastycznych ścian z płyt gipsowo-kartonowych. Zaletą jest też łatwe łączenie bloczków z innymi materiałami wykończeniowymi stosowanymi we wnętrzach, jak drewno, szkło, luksfery, płytki ceramiczne. co więcej (w odróżnieniu od suchej zabudowy, która bywa kłopotliwa w zastosowaniu w pomieszczeniach mokrych, np. w łazienkach), w przypadku betonu komórkowego nie ma obaw, że zaszkodzi mu wilgoć. Ścianki z bloczków można bezpiecznie wznosić w łazienkach czy na basenach bez konieczności stosowania specjalnej izolacji czy impregnatów.
Inną zaletą stosowania betonu komórkowego do murowania ścianek działowych jest swoboda w zmianie aranżacji wnętrz. Łatwość budowy przegród i przepierzeń wiąże się również z ich niekłopotliwym wyburzeniem. Dzięki temu można zmienić układ pomieszczeń bez większego problemu.
Warto wspomnieć o łatwości wprowadzania instalacji w mury z betonu komórkowego. Wykonanie bruzdowania jest bardzo proste, w ścianie z bloczków można zatem szybko poprowadzić np. instalację elektryczną.
Akustyczność
Beton komórkowy ma wiele zalet, ale trzeba znać jego właściwości, żeby dobrze je spożytkować. Przykładowo pod względem izolacyjności akustycznej materiał ten jest gorszy od np. silikatów Nie znaczy to, że nie wymurujemy ściany działowej z bloczków z betonu komórkowego, która będzie wystarczająco dobra pod względem akustyki.
Na izolacyjność akustyczną przegrody w dużej mierze wpływa masa materiału – im cięższy, tym lepiej chroni przed przenikaniem hałasu. Beton komórkowy to materiał lekki, ale wbrew obiegowym opiniom zupełnie wystarczający do budowy ścian działowych w typowych warunkach mieszkaniowych czy biurowych, gdzie nie ma nadmiernych źródeł hałasu. Według normy ściany działowe między pokojami powinny tłumić hałas o minimum 30 dB. Już cienkie ściany z betonu komórkowego o grubości 7,5 cm są w stanie spełnić te normy. Z kolei ściany oddzielające pokoje od kuchni czy łazienek powinny mieć izolacyjność akustyczną na poziomie minimum 35 dB. Tutaj zalecane są więc już większe grubości ścian – 10 lub 11,5 cm.
Podobnie uważa się często, że ściany działowe z betonu komórkowego są mało wytrzymałe i trudno na nich wieszać ciężkie szafki. Prawda jest taka, że już grubość 7,5 cm wystarcza do tego, by móc na przegrodzie mocować półki czy szafki. Oczywiście w przypadku bardzo wysokiej i długiej ściany mocowanie czegoś wyjątkowo ciężkiego (np. bojler) w samym środku ciężkości przegrody może wymagać zastosowania większej grubości bloczków. Na korzyść przegród z betonu komórkowego działa ich jednorodność. W każdym miejscu ściana ma takie same właściwości, w tym nośność. Bardziej kłopotliwe są materiały drążone, zawierające pustki powietrzne, jak ceramika. W ścianie z bloczków betonowych nie musimy się martwić, w którym miejscu możemy wiercić czy montować obciążenie. Nie ma też obaw z uszkodzeniami mechanicznymi. Ścianę w suchej zabudowie łatwo uszkodzić lub wgnieść jej powierzchnię – pod tym względem przegrody z bloczków są znacznie bardziej odporne na wszelkiego rodzaju uszkodzenia.
Cienkie płytki
Bloczki z betonu komórkowego występują na rynku w szerokim asortymencie cienkich płytek o grubości 5 cm i małych formatach. Pozwalają one na budowę mniejszych przepierzeń, np. ścianek wydzielających aneksy w obrębie większego pomieszczenia, np. ścianki oddzielającej kuchnię od salonu. Cienkie formaty stosowane są do obudowy wanien, pryszniców, stawiania regałów kuchennych, obudowy przewodów kominowych. Sprawdzają się we wszelkiego rodzaju pracach wykończeniowych i remontowych.
Beton komórkowy we wnętrzach
Podsumowując – beton komórkowy to materiał predysponowany do stosowania go jako budulca ścian działowych. Nie obciąża znacząco stropów, a przy tym ma wystarczającą wytrzymałość już przy niedużych grubościach bloczków, by wytrzymać obciążenie ciężkimi szafkami. Choć jest gorszy pod względem izolacyjności akustycznej od cięższych materiałów, jak np. silikaty, to jednak już niewielka grubość ściany z betonu komórkowego wystarczająco chroni przed hałasem z sąsiedniego pomieszczenia w warunkach domowych. Wielkim atutem materiału jest prostota budowy i idąca za tym szybkość wznoszenia przegród. To z kolei przekłada się na niższy koszt robocizny. Bloczki z betonu komórkowego są bardzo wdzięcznym tworzywem w formowaniu przestrzeni, pozwalając dowolnie kształtować i aranżować wnętrza.
Beton komórkowy – materiał niepalny
Co ważne, beton komórkowy to bezpieczny, niepalny materiał mineralny o klasie A1 reakcji na ogień – podczas pożaru nie ulega zapłonowi, nie wydziela dymu, nie topi się. Przegrody z bloczków z betonu komórkowego są doskonałym zabezpieczeniem przed rozprzestrzenianiem się pożaru. Tworzą też przyjazny mikroklimat wnętrz.
Tomasz Małkowski
Xella Polska