Nie ma jeszcze siarczystych mrozów, ale sezon grzewczy biegnie pełną parą. Wraz z nim, niestety bardzo szybko, pojawił się niebezpieczny czad. Kilka dni temu w podpoznańskim Luboniu tlenkiem węgla zatruły się 4 osoby, w tym dwoje dzieci.
Do jeszcze bardziej niebezpiecznego zdarzenia doszło w budynku mieszkalnym przy ulicy Wiosennej w Poznaniu. Tlenkiem węgla zatruło się tam 10 osób, w tym pięcioro dzieci. Na szczęście w obu tych wypadkach nikt nie zginął, ale nie ulega wątpliwości, że nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas ogrzewania mieszkań może doprowadzić do tragedii.
Warto zatem przypomnieć zarówno o sezonowych zagrożeniach, jak i elementarnych zasadach bezpiecznego użytkowania ogrzewanych mieszkań.
Tlenek węgla, potocznie zwany czadem, to bezwonny, niewidoczny i śmiertelnie trujący gaz. Powstaje, gdy brakuje niezbędnego dopływu powietrza do pomieszczeń, w których znajdują się urządzenia spalające substancje organiczne, na przykład: olej, węgiel, drewno lub gaz ziemny. Brak dopływu powietrza spowodowany jest najczęściej szczelnie zamkniętymi oknami i kratkami wentylacyjnymi, co ma chronić przed zimnem i zapewnić zmniejszenie zużycia opału, a bardzo często jest powodem tragedii. Równie niebezpieczne dla naszego życia i zdrowia są niesprawne urządzenia gazowe, piece i kominki. Zasadnicze znaczenie dla ich prawidłowego działania ma stan techniczny przewodów kominowych – dymowych, spalinowych i wentylacyjnych. Niedrożny przewód dymowy lub spalinowy powoduje wzrost ilości tlenku węgla, a przy niskich temperaturach, gdy ciężkie, zimne powietrze opada na dół, może dojść do zjawiska ciągu wstecznego, czyli do sytuacji, w której dym zamiast wydostawać się kominem na zewnątrz – pompowany jest do mieszkania. Powodem większości tragedii są niesprawne urządzenia (na przykład piecyki typu „junkers”), niedrożne przewody kominowe, zbyt szczelne okna, czy też zasłonięte kratki wentylacyjne.
Jak zatem uniknąć zatrucia tlenkiem węgla? Oto katalog niezbędnych czynności:
1. sprawdzajmy stan techniczny wszystkich urządzeń grzewczych zarówno tych do ogrzewania mieszkania, jak i wody – nie tylko przed rozpoczęciem sezonu grzewczego,
2. co najmniej raz w roku dokonajmy przeglądu stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych. Kontrolę tę powierzmy osobom posiadającym niezbędne uprawnienia budowlane lub kwalifikacje, na przykład mistrzowi w rzemiośle kominiarskim – w zakresie sprawdzenia przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych,
3. starajmy się zapewnić jak największy dopływ powietrza do łazienek, kuchni oraz innych pomieszczeń, w których znajdują się urządzenia opalane paliwem gazowym (metan lub propan-butan), ciekłym (olej, benzyna) lub stałym (drewno, koks, węgiel),
4. nie zamykajmy kratek wentylacyjnych i otworów napływowych powietrza, a także otworów w drzwiach łazienek,
5. nie uszczelniajmy okien,
6. nie ogrzewajmy mieszkań kuchenkami gazowymi,
7. zaopatrujmy się w czujniki tlenku węgla,
8. niezwłocznie wymieniajmy niesprawne urządzenia grzewcze oraz elementy przewodów kominowych – na nowe dopuszczone do stosowania w budownictwie i oznaczone przez producenta znakiem CE (produkt bezpieczny, nie zagrażający życiu!),
9. nie majstrujmy samodzielnie przy urządzeniach grzewczych i instalacjach, korzystajmy z usług specjalistów – zawsze, gdy zaobserwujemy coś niepokojącego,
10. nudności lub zawroty głowy, to pierwsze objawy zatrucia tlenkiem węgla – nigdy ich nie lekceważmy, natychmiast przewietrzmy mieszkanie i udajmy się do lekarza.
Paweł Łukaszewski
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla Miasta Poznania
