Odpowiada Anna Macińska – dyrektor Departamentu Prawno-Organizacyjnego GUNB.
Kiedy kierownik budowy zaczyna pełnić swą funkcję a zarazem ponosić odpowiedzialność z tego wynikającą? Czy w momencie zgłoszenia rozpoczęcia robót przez inwestora? Czy w momencie rozpoczęcia prac przygotowawczych (chyba nie, gdyż inwestor może wykonać np. prace geodezyjne, budowę tymczasowych obiektów, przyłącza bez zawiadomienia potencjalnego kierownika o tychże pracach). Czy w momencie – i to jest chyba najbardziej racjonalne – protokolarnego przejęcia przez kierownika od inwestora terenu budowy?
Sprawa jest istotna, ponieważ inwestor dość często zawiadamia osobę, która ma pełnić funkcję kierownika budowy, o rozpoczęciu robót, gdy pewne działania budowlane zostały już podjęte.
Podjęcie obowiązków kierownika budowy następuje w drodze oświadczenia o przyjęciu obowiązków związanych z pełnieniem tej funkcji na określonej budowie. Oświadczenie to inwestor jest zobowiązany dołączyć do zawiadomienia właściwego organu nadzoru budowlanego o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, na które to roboty jest wymagane pozwolenie na budowę. Inwestor jest zobowiązany zawiadomić organ nadzoru o ww. terminie co najmniej na siedem dni przed rozpoczęciem tych robót – art. 41 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.).
Przez rozpoczęcie budowy należy rozumieć podjęcie na terenie budowy prac przygotowawczych. Pracami tymi jest wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie, wykonanie niwelacji terenu, zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów oraz wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy (art. 41 ust. 1 i 2 ustawy – Prawo budowlane). Należy podkreślić, że prace te nie mogą odbywać się bez wiedzy kierownika budowy, gdyż zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane muszą odbywać się pod jego nadzorem. Przed ich rozpoczęciem konieczne jest protokolarne przejęcie przez kierownika budowy terenu budowy od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego (art. 22 pkt 1 ustawy – Prawo budowlane).
Zaznaczyć należy, że inwestor nie musi rozpoczynać budowy niezwłocznie po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na budowę. Inwestor zgodnie z art. 37 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane powinien rozpocząć roboty budowlane przed upływem trzech lat od dnia, w którym decyzja o pozwoleniu na budowę stała się ostateczna, gdyż w przeciwnym razie pozwolenie na budowę wygaśnie. W sytuacji nierozpoczęcia budowy inwestor nie ma również obowiązku zapewnienia objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy. Taki obowiązek pojawi się jednak w przypadku zamiaru podjęcia prac przygotowawczych. Budowa będzie musiała wówczas znajdować się pod stałym nadzorem kierownika budowy, który w tym celu składa oświadczenie o przyjęciu obowiązków.
W przypadku gdy inwestor zrealizował pewne prace jeszcze przed przyjęciem obowiązków przez kierownika budowy, konieczna jest ocena, czy wykonane prace stanowią roboty budowlane podlegające nadzorowi kierownika budowy. W przypadku wykonania takich robót osoba podejmująca się obowiązków kierownika budowy jednocześnie przyjmuje odpowiedzialność za zrealizowane roboty budowlane. W tym zakresie kierownik budowy zawiera z inwestorem stosowną umowę. Przy czym ewentualne spory wynikające z umów należy rozstrzygać na drodze cywilnoprawnej przed sądami powszechnymi.
Niniejszy tekst nie stanowi oficjalnej wykładni prawa i nie jest wiążący dla organów administracji orzekających w sprawach indywidualnych.
