15 maja Sejm uchwalił rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy – Prawo budowlane, której celem jest poprawa skuteczności i przejrzystości przepisów dotyczących wyrobów budowlanych.
Ustawa stanowi kontynuację dostosowywania polskiego prawa do przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG.
W przypadku, gdy wyrób objęty jest zharmonizowaną specyfikacją techniczną, producent przy wprowadzaniu wyrobu do obrotu deklaruje jego właściwości użytkowe i umieszcza na nim oznakowanie CE, potwierdzając tym samym zgodność oznakowanego tym znakiem wyrobu budowlanego z zadeklarowanymi właściwościami użytkowymi. W przypadku braku zharmonizowanych specyfikacji technicznych, państwa członkowskie mają swobodę działania w określaniu zasad wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych. Zgodnie z przepisami ustawy o wyrobach budowlanych wyroby te wprowadzane do obrotu na rynku krajowym podlegają oznakowaniu znakiem budowlanym.
Ustawa określa nowe zasady znakowania wyrobów budowlanych znakiem budowlanym, przy czym zachowana została uproszczona procedura znakowania znakiem budowlanym wyrobów wytwarzanych tradycyjnie, na określonym terenie, tzw. regionalnych wyrobów budowlanych. Dotychczasową ocenę zgodności wyrobów znakowanych znakiem budowlanym zastąpi deklarowanie przez producenta (poprzez sporządzenie krajowej deklaracji właściwości użytkowych) właściwości użytkowych wyrobu budowlanego na podstawie Polskiej Normy lub krajowej oceny technicznej.
Minister właściwy do spraw budownictwa określi w przepisach wykonawczych: sposób deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych, krajowe systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, grupy wyrobów budowlanych objętych obowiązkiem sporządzania krajowej deklaracji właściwości użytkowych, wzór i treść tej deklaracji oraz sposób dostarczenia jej odbiorcy, a także sposób znakowania wyrobów budowlanych oraz zakres informacji towarzyszących znakowi. Zgodnie z wytycznymi akt wykonawczy powinien uwzględniać uproszczone rozwiązania dla producentów wyrobów budowlanych, posiadających status małych lub średnich przedsiębiorstw, określone w art. 36 i 37 rozporządzenia 305/2011.
Ustawa określa również zasady i procedury wydawania, zmiany, przedłużenia terminu ważności oraz uchylania krajowych ocen technicznych oraz wyznaczania jednostek upoważnionych do ich wydawania. Zasady wydawania krajowych ocen technicznych są podobne do dotychczasowych zasad dotyczących udzielania aprobat technicznych. Krajowe oceny techniczne są wydawane na wniosek producenta lub grupy producentów na 5 lat, z możliwością ich przedłużenia. Koszt wydania, zmiany lub przedłużenia krajowej oceny technicznej ponosi wnioskodawca, przy czym projekt określa sposób ustalania wysokości tej odpłatności. Informacje o wydanych krajowych ocenach technicznych będą przekazywane Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego. Krajowe oceny techniczne będą wydawane przez jednostki oceny technicznej upoważnione do wydawania europejskich ocen technicznych, a także przez krajowe jednostki oceny technicznej wyznaczone decyzją ministra.
W ustawie szczegółowo określono obowiązki producentów, ich upoważnionych przedstawicieli, importerów i sprzedawców w zakresie wyrobów budowlanych znakowanych znakiem budowlanym, podobnie jak ma to miejsce w przypadku podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu wyroby ze znakiem CE.
Ustawa przewiduje zmianę sposobu działania organów nadzoru budowlanego. Rozszerzono obowiązki i uprawnienia Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego w kwestii nadzoru i koordynacji działań wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego. Dodatkowo GINB uzyska uprawnienia do prowadzenia postępowań administracyjnych w pierwszej instancji. Ponadto rozszerzono uprawnienia organów nadzoru budowlanego o możliwość pobierania próbek do badań wyrobów budowlanych składowanych na terenie budów prowadzonych z wykorzystaniem środków publicznych oraz u sprzedawców.
Projekt przewiduje zmianę systemu sankcji karnych za naruszenie przepisów ustawy, m.in. określono czyny stanowiące niezgodności formalne, do których stosowany będzie Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (obecnie do czynów tych stosowany jest Kodeks karny).
Źródło: MIiR