Branża MEW o nowelizacji ustawy o OZE

Zaproponowane w projekcie rozwiązania, w tym przede wszystkim odstąpienie od zabezpieczenia obowiązkowej puli energii w aukcjach dla instalacji o mocy do 1 MW, likwidacja obowiązku zakupu energii z instalacji o mocy większej i równej 500 kW, przywrócenie możliwości korzystania z pełnego wsparcia dla technologii współspalania w ramach tzw. dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego, a także likwidacja taryf dla instalacji prosumenckich oznaczają, że jedynym beneficjentem ustawy o OZE będzie duża, zawodowa energetyka, natomiast potrzeby małych i średnich wytwórców energii w prywatnych, rozproszonych źródłach zostały całkowicie pominięte.

Ponadto, w opinii środowiska MEW, na zdecydowaną krytykę zasługuje brak wprowadzenia jakiegokolwiek mechanizmu zmierzającego do likwidacji nadpodaży zielonych certyfikatów, który dawałby szansę odzyskania rentowności przez wytwórców energii w istniejących instalacjach OZE. Nowelizacja nie tylko nie wprowadza żadnych nowych mechanizmów naprawczych, ale likwiduje również te, które zostały do tej pory przewidziane w ustawie o OZE – czyli ustanowienie wielkości obowiązku OZE na poziomie 20% orazograniczenie wsparcia przewidzianego dla współspalania do instalacji, które uzyskały koncesje na wytwarzanie energii elektrycznej przed 30 czerwca 2014 r.Wopiniowanym projekcie pojawiło się bowiem zobowiązanie Ministra Energii do obniżenia wielkości obowiązku OZE w 2017 r., a ponadto projekt przywraca możliwości korzystania z pełnego wsparcia, w tym wsparcia w postaci zielonych certyfikatów, dla nowych dedykowanych instalacji spalania wielopaliwowego.

Fot. © kange_one – Fotolia.com

Konsekwencją zaproponowanych w nowelizacji zmian będzie pogłębienie nierównowagi na rynku zielonych certyfikatów i kolejne spadki ich cen. Spowoduje to pogorszenie kondycji finansowej istniejących wytwórców energii z odnawialnych źródeł, którzy już obecnie znajdują się w katastrofalnej sytuacji ekonomicznej. W przypadku małej hydroenergetyki systematyczny spadek cen praw majątkowych, trwający nieprzerwanie od początku 2014 r., jest w głównej mierze przyczyną trwałej nierentowności małych elektrowni wodnych, zdiagnozowanej w przeprowadzonych badaniach [1]. Dodatkowo sytuację finansową pogorszyła ubiegłoroczna susza, która spowodowała obniżenie produkcji o około 30% w odniesieniu do 2014 r. Problemy finansowe sektora MEW mogą się nasilić, gdyż niedobory wody utrzymują się także w 2016 r., a w najbliższym czasie przychody wytwórców energii w elektrowniach wodnych uszczuplą dodatkowo opłaty za wodę, zaplanowane w przygotowywanym przez rząd nowym Prawie wodnym. Skutkiem tego będzie konieczność likwidacji wielu obiektów hydroenergetycznych, sygnalizowana obecnie przez licznych przedsiębiorców z branży MEW. Warto przy tej okazji wspomnieć, że likwidacja małych elektrowni wodnych oznacza nie tylko zmniejszenie liczby źródeł wytwórczych, ale także likwidację obiektów małej retencji i wzrost kosztów utrzymania rzek i urządzeń wodnych, które będzie musiał ponosić Skarb Państwa.

Oceniając projekt nowelizacji ustawy, branża MEW zwróciła również uwagę na niezwykle dotkliwy nakaz zwrotu całej pomocy publicznej uzyskanej w aukcji przez wytwórcę, który nie uzyskał określonego stopnia wykorzystania mocy, tj. nie wytworzył w danym okresie zakładanego wolumenu energii.Kary tego typu nie uwzględniają specyfiki funkcjonowania instalacji OZE, w których ilość wyprodukowanej energii zależy z definicji od czynników naturalnych. Branża krytycznie ocenia również likwidację gwarancji 15-letniego okresu wsparcia.

Ponadto Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych (TRMEW) zwróciło uwagę na treść uzasadnienia projektu ustawy. Zawarto w nim nieprawdziwą informację, iż zaproponowane w nowelizacji rozwiązania dotyczące rozliczeń prosumenta zyskały aprobatę przedstawicieli środowisk prosumenckich, w tym Towarzystwa Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych. W związku z faktem, iż TRMEW nie wyraziło żadnej opinii na temat rozwiązań dla prosumentów, zaproponowanych w projekcie nowelizacji ustawy o OZE, stowarzyszenie uznaje zapis uzasadnienia za nadużycie i zwróciło się o sprostowanie jego treści do Marszałka Sejmu oraz posłanki Ewy Malik – przedstawicielki wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy.

Oceniając działania ustawodawcy w zakresie OZE branża małej hydroenergetyki wskazuje na niepewność warunków prawnych, w jakich funkcjonuje sektor OZE. Jest ona skutkiem wprowadzania kolejnych zmian w przyjętej ustawie o odnawialnych źródłach energii, jak również delegowania do rozporządzeń wielu zasadniczych regulacji dotyczących kwestii, takich jak kolejność przeprowadzania aukcji, wolumen energii w poszczególnych koszykach, wysokość cen referencyjnych czy sposób wyliczania pomocy publicznej, jest olbrzymim problemem destabilizującym funkcjonowanie wytwórców i powstrzymującym rozwój sektora.

Oprócz zastrzeżeń odnoszących się bezpośrednio do wniesionego projektu nowelizacji ustawy o OZE, branża MEW dostrzega też szereg problemów, które wymagają uregulowania lub zmiany w ustawie o OZE, a do których projekt nie odnosi się w żaden sposób. Wnioski w tej sprawie były wielokrotnie zgłaszane przez TRMEW na wcześniejszych etapach prac nad ustawą o OZE oraz w trakcie prac nad jej nowelizacją. Do najważniejszych postulatów branży należy:

– potrzeba wprowadzenia systemu taryf feed-in dla instalacji o mocy poniżej 500 kW i taryf feed-in premium dla instalacji o mocy poniżej 1 MW;

– konieczność zlikwidowania kar za niewytworzenie energii w elektrowniach wodnych w sytuacjach niezależnych od wytwórcy;

– wprowadzenie zasady uznania instalacji za nową w przypadku kapitalnego remontu/odbudowy/całkowitej przebudowy(wraz z zasadą oddzielenia pomocy publicznej na poprzednią i nową instalację);

– doprecyzowanie zapisów dotyczących wyliczania wartości uzyskanej pomocy publicznej;

– stworzenie prawnych warunków sprzedaży energii elektrycznej do lokalnych odbiorców końcowych;

– zmiana definicji hydroenergii na niewykluczającą części instalacji;

– uregulowanie obowiązków związanych z bilansowaniem handlowym zgodnie z rozporządzeniem GBER;

– dostosowanie okresu wsparcia do cyklu życia instalacji.

Ewa Malicka

TRMEW